WHY ? & HOW ?
ေခါင္းစဥ္ေလးကေတာ့ေမးခြန္းႏွစ္ခုပါ။ ေခါင္းစဥ္ေလးဖတ္ရံုနဲ႔ေတာ့ဘာအေၾကာင္းအရာကို ေျဟလဲဆိုတာသိမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒီေမးခြန္းေလးႏွစ္ခုကို မေျဟခင္မွာအဓိကအခ်က္ျဖစ္တ ဲ့အေၾကာင္းအရာတစ္ခုက ို ဦးစြာရွင္းျပသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ကၽြန္ေတာ္တု႔ိ
အားလားလံုးဟာ ဤကမာၻ႔ေပၚမွာအသိဉာဏ္ အရွိဆံုးျဖစ္တဲ ့လူသားေတြျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဤကမာၻ ေပၚမွာရွိေသာသက္ရွိေတြ
အမ်ားၾကီးထဲမွ ကၽြန္ေတာ္တို႔လူသားေတြက အသိဉာဏ္အရွိဆံုးျဖစ္လို႔ အားလံုးရဲ႕ေရွ႕မွာ၊ထိပ္ဆံုးမွာ ရွိေနရတာေပါ့။ ခႏၶာကိုယ္
အရြယ္အစားၾကီးမားတဲ့အေလွ်ာက္ ဦးေႏွာက္လည္းၾကီးမားလာမွာေပါ့ မဟုတ္ဘူးလားဗ်ာ၊ ဦေႏွာက္ၾကီးတိုင္းအသိဉာဏ္ ျမင့္မားမယ္ဆိုရင္ ဆင္ေတြ၊ျမင္းေတြ၊အစစေသာၾကီးမားေသာ သတၱ၀ါေတြက လူေတြကို ခိုင္းေစေနၾကမွာေပါ့ ။စဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္
ေတြးေခၚႏိုင္ႏႈန္းကေတာ့ ဦးေႏွာက္အရြယ္အစားနဲ႔ လံုး၀မဆိုင္ဘူးပါဘူး။ သက္ရွိမ်ားအားလံုးထဲမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔လူသားေတြသာ
စဥ္းစားေတြးေခၚႏိုင္ျခင္းရွိတာပါ။ အဲ့တာေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္ အရြယ္အစားၾကီးမားတဲ့ သတၱ၀ါေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔လူသားေတြက
ခိုင္းေစေနရတာေပါ့။ ယခုလိုစဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္ေတြးေခၚႏိုင္တဲ့ဘ၀မွာ ဆက္လက္ေတြးေခၚႏိုင္ရန္ ဒီေမးခြန္းေလးႏွစ္ခုကိုေဖာ္ျပလိုက္
ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ဒီေမးခြန္းေလးႏွစ္ခုက တစ္ခုႏွင့္တစ္ခုစပ္ဆက္ေနပါသည္။
ပထမေမးခြန္းေလးကေတာ့ WHY ? "Why are you be a human ?" သင္ဘာေၾကာင့္လူျဖစ္လာတာလဲ? အေပၚယံေလး
စဥ္းစားၾကည့္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒီေမးခြန္းေလးကဘာမွမဟုတ္သလိုပါပဲ။ ေသေသခ်ာခ်ာ ေလးေလးနက္နက္ စဥ္းစားၾကည့္မယ္
ဆိုရင္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးအဓိပါယ္ ရွိေနပါတယ္။ ဒီေမးခြန္းေလးကို စိိတ္ထဲရွိတဲ့အတိုင္းေျဖၾကည့္ၾကပါဦ။လူ၁၀ေယာက္ကို ေမးရင္ အေျဖက ၁၀မ်ိဳးထြက္လာမွာပါ။ ဗုဒၶဘာသာအယူအဆအရ ကံကံ၏အကိ်ဳးကို ယံုၾကည္တဲ့သူေတြအေနနဲ႔ ေျဖမယ္ဆိုရင္
လူျဖစ္ဖို႔ကံပါလာလို႔ေျဖမယ္ဆိုရင္လည္း မွန္ပါတယ္။ ဟာသတစ္ခုအေနနဲ႔ေျဖမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အေမေမြးလို႔လူျဖစ္လာတာေပါ့။
အဲ့ဒီအေျဖေတြထက္ အမွန္ကန္ဆံုးအေျဖကေတာ့ အရာ ၃ ခုကို ေကာင္းက်ဳိးျပဳဖို႔လူျဖစ္လာတာပါ။
(၁) မိမိကိုယ္ကို ေကာင္းက်ိဳးျပဳရမယ္။
(၂) မိမိ မိသားစု ေဆြမ်ိဳးအသိုင္းအ၀ိုင္းကို ေကာင္းက်ိဳးျပဳရမယ္။
(၃) မိမိ ရွင္သန္ေနေသာ ကမာၻေလာကၾကီးကို ေကာင္းက်ိဳးျပဳရမယ္။
အဲ့ဒီအရာေတြကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မွလူျဖစ္မယ္လို႔ေခၚဆုိထိုက္ေပမယ္လို႔ကၽြန္ေတာ္ယူဆပါတယ္။ ဒါမွလည္းလူျဖစ္
ရက်ိဳး၊ အေတြးအေခၚအသိဉာဏ္ရွိရက်ိဳးနပ္မွာေပါ့ေလ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို အသက္နဲ႔ရင္းျပီးေမြးထုတ္ ေပးခဲ့တဲ့မိခင္ေတြအတြက္
လည္း ေမြးရက်ိဳးနပ္မွာေပါ့ဗ်ာ။ အဲ့ဒီမွာ ပထမေမးခြန္းတစ္ခုကျပီးသြားပါျပီ။
ဒုတိယေမးခြန္းကေတာ့ HOW ? "How do you do be a human ?" အေပၚမွာေဖာ္ျပခဲ့သလိုပါပဲ လူျဖစ္တယ္ဆိုတာ
သိျပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲ့ဒီလိုလူျဖစ္ေအာင္ဘယ္လိုလုပ္မလဲဆိုတာပါပဲ။ မိမိ မိသားစုအတြက္ ၊ ကမာၻေလာကၾကီးအတြက္ ေကာင္းက်ိဳးျပဳ ဖို႔အတြက္ဆိုတာက ခက္ခဲမယ္လို႔ထင္ရပါမယ္။ အမွန္ကေတာ့ လြယ္လြယ္ေလးပါ ။ပံုမွန္အတိုင္းစဥ္းစားမယ္ဆိုရင္
ေတာ့ခက္ခဲေကာင္းခက္ခဲပါမယ္။ ဘယ္ေလာက္ထိလြယ္သလဲဆိုရင္ေတာ့ နံပတ္(၁)အခ်က္ကိုလုပ္ေဆာင္လိုက္တာနဲ႔ က်န္တဲ့ (၂)
(၃) ကေတာ့ အလိုလိုျပည့္သြားျပီျဖစ္ပါတယ္။ မိမိ ကိုယ္ကိုေကာင္းက်ိဳးျပဳေအာင္လုပ္ေဆာင္လိုက္တာနဲ႔ မိမိ၏မိသားစု အသိုင္းအ၀ိုင္းလည္း မိမိေၾကာင့္အလိုလိုေကာင္းသြားပါလိမ့္မယ္။ မိသားစုေကာင္းလာသလို ဤမိသားစု ေနထိုင္ရွင္သန္ေနတဲ့ ကမာၻေလာကၾကီးလည္း အလိုလိုေကာင္းသြားပါလိမ့္မယ္။ ထို႕ေၾကာင့္နံပတ္(၁) အခ်က္ျဖစ္တဲ့မိမိ ကိုယ္ကိုေကာင္းေအာင္ကိ်ဳး
ျပဳေအာင္လုပ္ေဆာင္ၾကရပါလိမ့္မယ္။ မိမိေကာင္းလွ်င္ မိမိနဲ႔ ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ အရာအားလံုးေကာင္းလာပါလိမ့္မယ္။
အဲ့ဒီလိုပဲ လူသားအားလံုးေကာင္းလာၾကရင္ ဒီကမာၻေလာကၾကီးလည္း ေနရာတိုင္း အခ်ိန္တိုင္း ေကာင္းေနၾကမွာပါ ။ဤေဆာင္းပါးေလးကို စာေပေဟာေျဟပြဲတစ္ခုမွ ပညာရွိတစ္ဦး၏အဆိုအမိန္႔ကို ျပန္လည္ျဖည့္စြက္ေရးသားထားပါ။ထိုပညာရွိအား ရိုေသပူေဇာ္ လိုေသာအားျဖစ္ေရးသားထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကမာၻေလာကၾကီးေကာင္းဖို႔အတြက္ မိမိကိုယ္ကို ေကာင္းေအာင္ၾကိဳးစားႏိုင္ၾကပါေစလို႔ဆုေတာင္းေမတၱာ ပို႔အပ္လိုက္ပါတယ္။
ေခါင္းစဥ္ေလးကေတာ့ေမးခြန္းႏွစ္ခုပါ။ ေခါင္းစဥ္ေလးဖတ္ရံုနဲ႔ေတာ့ဘာအေၾကာင္းအရာကို ေျဟလဲဆိုတာသိမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒီေမးခြန္းေလးႏွစ္ခုကို မေျဟခင္မွာအဓိကအခ်က္ျဖစ္တ ဲ့အေၾကာင္းအရာတစ္ခုက ို ဦးစြာရွင္းျပသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ကၽြန္ေတာ္တု႔ိ
အားလားလံုးဟာ ဤကမာၻ႔ေပၚမွာအသိဉာဏ္ အရွိဆံုးျဖစ္တဲ ့လူသားေတြျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဤကမာၻ ေပၚမွာရွိေသာသက္ရွိေတြ
အမ်ားၾကီးထဲမွ ကၽြန္ေတာ္တို႔လူသားေတြက အသိဉာဏ္အရွိဆံုးျဖစ္လို႔ အားလံုးရဲ႕ေရွ႕မွာ၊ထိပ္ဆံုးမွာ ရွိေနရတာေပါ့။ ခႏၶာကိုယ္
အရြယ္အစားၾကီးမားတဲ့အေလွ်ာက္ ဦးေႏွာက္လည္းၾကီးမားလာမွာေပါ့ မဟုတ္ဘူးလားဗ်ာ၊ ဦေႏွာက္ၾကီးတိုင္းအသိဉာဏ္ ျမင့္မားမယ္ဆိုရင္ ဆင္ေတြ၊ျမင္းေတြ၊အစစေသာၾကီးမားေသာ သတၱ၀ါေတြက လူေတြကို ခိုင္းေစေနၾကမွာေပါ့ ။စဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္
ေတြးေခၚႏိုင္ႏႈန္းကေတာ့ ဦးေႏွာက္အရြယ္အစားနဲ႔ လံုး၀မဆိုင္ဘူးပါဘူး။ သက္ရွိမ်ားအားလံုးထဲမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔လူသားေတြသာ
စဥ္းစားေတြးေခၚႏိုင္ျခင္းရွိတာပါ။ အဲ့တာေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္ အရြယ္အစားၾကီးမားတဲ့ သတၱ၀ါေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔လူသားေတြက
ခိုင္းေစေနရတာေပါ့။ ယခုလိုစဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္ေတြးေခၚႏိုင္တဲ့ဘ၀မွာ ဆက္လက္ေတြးေခၚႏိုင္ရန္ ဒီေမးခြန္းေလးႏွစ္ခုကိုေဖာ္ျပလိုက္
ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ဒီေမးခြန္းေလးႏွစ္ခုက တစ္ခုႏွင့္တစ္ခုစပ္ဆက္ေနပါသည္။
ပထမေမးခြန္းေလးကေတာ့ WHY ? "Why are you be a human ?" သင္ဘာေၾကာင့္လူျဖစ္လာတာလဲ? အေပၚယံေလး
စဥ္းစားၾကည့္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒီေမးခြန္းေလးကဘာမွမဟုတ္သလိုပါပဲ။ ေသေသခ်ာခ်ာ ေလးေလးနက္နက္ စဥ္းစားၾကည့္မယ္
ဆိုရင္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးအဓိပါယ္ ရွိေနပါတယ္။ ဒီေမးခြန္းေလးကို စိိတ္ထဲရွိတဲ့အတိုင္းေျဖၾကည့္ၾကပါဦ။လူ၁၀ေယာက္ကို ေမးရင္ အေျဖက ၁၀မ်ိဳးထြက္လာမွာပါ။ ဗုဒၶဘာသာအယူအဆအရ ကံကံ၏အကိ်ဳးကို ယံုၾကည္တဲ့သူေတြအေနနဲ႔ ေျဖမယ္ဆိုရင္
လူျဖစ္ဖို႔ကံပါလာလို႔ေျဖမယ္ဆိုရင္လည္း မွန္ပါတယ္။ ဟာသတစ္ခုအေနနဲ႔ေျဖမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အေမေမြးလို႔လူျဖစ္လာတာေပါ့။
အဲ့ဒီအေျဖေတြထက္ အမွန္ကန္ဆံုးအေျဖကေတာ့ အရာ ၃ ခုကို ေကာင္းက်ဳိးျပဳဖို႔လူျဖစ္လာတာပါ။
(၁) မိမိကိုယ္ကို ေကာင္းက်ိဳးျပဳရမယ္။
(၂) မိမိ မိသားစု ေဆြမ်ိဳးအသိုင္းအ၀ိုင္းကို ေကာင္းက်ိဳးျပဳရမယ္။
(၃) မိမိ ရွင္သန္ေနေသာ ကမာၻေလာကၾကီးကို ေကာင္းက်ိဳးျပဳရမယ္။
အဲ့ဒီအရာေတြကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မွလူျဖစ္မယ္လို႔ေခၚဆုိထိုက္ေပမယ္လို႔ကၽြန္ေတာ္ယူဆပါတယ္။ ဒါမွလည္းလူျဖစ္
ရက်ိဳး၊ အေတြးအေခၚအသိဉာဏ္ရွိရက်ိဳးနပ္မွာေပါ့ေလ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို အသက္နဲ႔ရင္းျပီးေမြးထုတ္ ေပးခဲ့တဲ့မိခင္ေတြအတြက္
လည္း ေမြးရက်ိဳးနပ္မွာေပါ့ဗ်ာ။ အဲ့ဒီမွာ ပထမေမးခြန္းတစ္ခုကျပီးသြားပါျပီ။
ဒုတိယေမးခြန္းကေတာ့ HOW ? "How do you do be a human ?" အေပၚမွာေဖာ္ျပခဲ့သလိုပါပဲ လူျဖစ္တယ္ဆိုတာ
သိျပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲ့ဒီလိုလူျဖစ္ေအာင္ဘယ္လိုလုပ္မလဲဆိုတာပါပဲ။ မိမိ မိသားစုအတြက္ ၊ ကမာၻေလာကၾကီးအတြက္ ေကာင္းက်ိဳးျပဳ ဖို႔အတြက္ဆိုတာက ခက္ခဲမယ္လို႔ထင္ရပါမယ္။ အမွန္ကေတာ့ လြယ္လြယ္ေလးပါ ။ပံုမွန္အတိုင္းစဥ္းစားမယ္ဆိုရင္
ေတာ့ခက္ခဲေကာင္းခက္ခဲပါမယ္။ ဘယ္ေလာက္ထိလြယ္သလဲဆိုရင္ေတာ့ နံပတ္(၁)အခ်က္ကိုလုပ္ေဆာင္လိုက္တာနဲ႔ က်န္တဲ့ (၂)
(၃) ကေတာ့ အလိုလိုျပည့္သြားျပီျဖစ္ပါတယ္။ မိမိ ကိုယ္ကိုေကာင္းက်ိဳးျပဳေအာင္လုပ္ေဆာင္လိုက္တာနဲ႔ မိမိ၏မိသားစု အသိုင္းအ၀ိုင္းလည္း မိမိေၾကာင့္အလိုလိုေကာင္းသြားပါလိမ့္မယ္။ မိသားစုေကာင္းလာသလို ဤမိသားစု ေနထိုင္ရွင္သန္ေနတဲ့ ကမာၻေလာကၾကီးလည္း အလိုလိုေကာင္းသြားပါလိမ့္မယ္။ ထို႕ေၾကာင့္နံပတ္(၁) အခ်က္ျဖစ္တဲ့မိမိ ကိုယ္ကိုေကာင္းေအာင္ကိ်ဳး
ျပဳေအာင္လုပ္ေဆာင္ၾကရပါလိမ့္မယ္။ မိမိေကာင္းလွ်င္ မိမိနဲ႔ ပတ္သတ္ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ အရာအားလံုးေကာင္းလာပါလိမ့္မယ္။
အဲ့ဒီလိုပဲ လူသားအားလံုးေကာင္းလာၾကရင္ ဒီကမာၻေလာကၾကီးလည္း ေနရာတိုင္း အခ်ိန္တိုင္း ေကာင္းေနၾကမွာပါ ။ဤေဆာင္းပါးေလးကို စာေပေဟာေျဟပြဲတစ္ခုမွ ပညာရွိတစ္ဦး၏အဆိုအမိန္႔ကို ျပန္လည္ျဖည့္စြက္ေရးသားထားပါ။ထိုပညာရွိအား ရိုေသပူေဇာ္ လိုေသာအားျဖစ္ေရးသားထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကမာၻေလာကၾကီးေကာင္းဖို႔အတြက္ မိမိကိုယ္ကို ေကာင္းေအာင္ၾကိဳးစားႏိုင္ၾကပါေစလို႔ဆုေတာင္းေမတၱာ ပို႔အပ္လိုက္ပါတယ္။
