သင္းပ်ံ႕လို႕လိႈင္။
                         ၾကယ္ႏွစ္ျပိဳင္၊ သြယ္ဆိုင္ပ၀င္း။
                       စိၾတာငယ္ႏွင့္၊ ေငြလေသာ္တာတို႕၊
                         ယုဂန္ခ်ာေတာင္ေတာ္စြန္းမွာ
                           ထြန္းထိန္လို႕လင္း။"


ေႏြသရုပ္ကပီျပင္လာျပီေလ..ေတာင္အရပ္ဆီကေလေပြေတြထလာၾကျပီ..ပူျပင္းေျခာက္ေသြ႕လာျပီျဖစ္တာေၾကာင့္ "တန္ခူးေရကုန္ ကဆုန္ေရခန္း" လို႕ဆိုရိုးရွိခဲ႕တာေပါ့။
တန္ခူးလကိုျမန္မာမႈအရ မိႆရာသီလို႕ ေခၚတယ္။စန္းျပည့္နကၡကေတာ႕ စိၾတာ တကၡေပါ့ယွဥ္ေသာတာရာက တံငါးတာရာ
ရာသီရုပ္ကေတာ႕ဆိတ္ရုပ္ျဖစ္တယ္...ရာသီပန္းကိုေတာ႕ တခ်ိဳ႕ေတြကအနည္းငယ္ အမွတ္မွားေနတာေလးရွိပါတယ္ တန္ခူးလရဲ့ရာသီပန္းကို ပိေတာက္ပန္းလို့႕ထင္မွတ္မွားေနတာပါ ။
ေရွးတံုးကပညာရွင္ေတြက တန္ခူးလရာသီမွာ မေဖာက္ျပန္မဲမွန္ပန္စြာပြင့္ေသာ ကံ႕ေကာ္ပန္းကို တန္ခူးလရာသီပန္းအျဖစ္
သက္မွတ္ခဲ့ၾကတယ္။ ပိေတာက္ပန္းေလးေတြ႕ေတာ႕ ကိုယ္ကအရင္စတင္ေမတၱာသက္၀င္မိတဲ့အရွက္အေၾကာက္ၾကီးတဲ႕က်မတို႕ျမန္မာမိန္းမသားေလးေတြလိုပါပဲ ခ်စ္သူရဲ့ ႏႈတ္ကဖြင့္ဟစကားကိုေစာင့္စားေနရသလိုပဲ ကိုယ္ကအရင္စျပီးဖူးပြင့္ခြင့္မရွိဘူးေလ..မိန္းမပ်ိဳေလးက ရင္ထဲက ေမတၱာကိုလွစ္ဟမျပႏိုင္ပဲ ဖူးငံုသိမ္းစည္းထားသလို ပိေတာက္ပန္းက အသင့္ဖူးငံုထားျပီး.. မိန္းမပ်ိဳေလးကခ်စ္သူရဲ့ ႏႈတ္ထြက္ခ်စ္စကားကိုငံ႕လင့္ေနသလို ပိေတာက္ပန္းေလးကမိုးကိုငံ႕လင့္ေနတဲ့ပန္းျဖစ္တာေၾကာင္႕မိန္းမသားတေယာက္ရဲ့တဖက္သက္အခ်စ္နဲ႕တူလွပါတယ္ မိုးေလ၀သအေျခ အေနရ ပြင့္တဲ့ ပန္းေလး ျဖစ္တယ္။တေပါင္းလကုန္မွမိုးရြာရင္ တေပါင္းလကုန္မွမိုးရြာရင္တေပါင္းလကုန္မွဖူးပြင့္ တယ္။
ရာသီဥတုေဖာက္ျပန္ျပီး ကဆုန္မိုးေသးျမက္သားေမြး ဆိုတဲ့ကဆုန္လေရာက္မွမိုးရြာပါက ကဆုန္လမွပြင့္ရတယ္ေလ။မ်ားေသာအားျဖင့္ောတ႕ ပိေတာက္ပန္းက တန္းခူးလမွာပါင့္တာမ်ားပါတယ္ ။တန္ခူးလသၾကၤန္လက္ေဆးမိုးေလး ရြာခ်လိုက္ရင္ ေရႊရည္လူးတဲ့ပိေတာက္၀ါေတြအိမ္ေရွ့အပင္မွာခဲေနေရာပဲေလ။
တန္ခူးလရဲ့ရာသီပြဲေတာ္ကေတာ႕အားလံုးသိေပ်ာ္တဲ့ႏွစ္သစ္ကူးတဲ့အတာသၾကၤန္ပြဲေတာ္ပဲေပါ့။ တန္ခူးလရဲ့ပေဒသရာဇ္ေခတ္သံုး ျမန္မာေန႕နာရီက ၃၀-နာရီ ညဥ့္၃၀-နာရီ ေန႕တာညတာ တူညိီတဲ့လျဖစ္တယ္ ။ျမန္မာေရွး စံေတာ္ခ်ိန္သက္မွတ္ခ်က္အရ ေနမြန္းတည့္ ၃ ဖ၀ါးရွိေသာလျဖစ္တယ္။
တန္ခူးလကို ပုဂံေခတ္ က "တန္ခူ" ဟုေရးသားထားျပီး အင္၀ေခတ္ေရာက္တဲ့အခါမွ"တန္ခူး"ဟုေရးသားေၾကာင္း
တန္ပုဒ္သည္ ပါဠိဘာသာ တာလပုဒ္မွဆင္းသက္လာျပီး ထ န္း အဓိပၸါယ္ ျဖစ္သည္။ ခူးသည္ ပန္းခူး ဟင္းရြက္ခူး၊ဆြတ္ခူး အစရွိတဲ့ေ၀ါဟာရတြင္ ပါ၀င္ေနရာဆြတ္ေျခြျခင္း အဓိပၸါယ္ ျဖစ္သည္။တန္ခူး(ထန္းခူး)လဆိုသည္မွာထန္းသီးဆြတ္ေျခြေသာလ ျဖစ္သည္
ဟု ဦးဖိုးလတ္၏ ျမန္မာလအမည္မ်ားက်မ္းတြင္ ေသခ်ာရွင္းလင္းေရးသားထားပါတယ္။
တန္ခူးလအေၾကာင္း ေျပာမယ္ဆိုရင္ သၾကၤန္ပြဲေတာ္အေၾကာင္းကလည္းထားခဲ့လို႕ မျဖစ္ဖူးေလ။
သၾကၤန္ဆိုတဲ့ေ၀ါဟာရက "သၾကၤန္တ"ဟူေသာ သကၠတပုဒ္မွဆင္းသက္လာတဲ့ေ၀ါဟာရျဖစ္တယ္။မည္သို့႕ဆိုေစ သၾကၤန္ဟူေသာေ၀ါဟာရက ေျပာင္းလဲျခင္း၊ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္း၊ကူးေျပာင္းျခင္းပဲျဖစ္တယ္။သၾကၤႏ္ဆိုတာႏွစ္ေဟာင္းမွႏွစ္သစ္သို့႕ကူးေျပာင္းျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။
အယူအဆပံုျပင္ေလးတခုကိုေျပာျပဦးမယ္....
ဟိုးးးးကမာၻဦးတံုးကေပါ့ သိၾကားမင္းနဲ႕ အာသီ လို့႕အမည္တြင္တဲ့ ျဗဟၼာမင္းတို႕ကေဗဒင္ဆိုင္ရာျပႆနာတရပ္ႏွင့္
ပါတ္သက္ျပီးအျငင္းပြါးၾကတယ္။ သဲၾကီးမဲၾကီးျငင္းၾကတာ ေနာက္ဆံုး...အဒိမွာ ေဗဒင္ပညာရွင္ ကာ၀ါလမိုင္းဆရာၾကီးထံ အဆံုးအျဖတ္ ေတာင္းခံဖို့႕သေဘာတူလိုက္တယ္ ။အေလာင္းအစားေလးကပါလိုက္ေသးတယ္...အဒါကေတာ႕ႏိုင္တဲ့သူကရံႈးတဲ့သူရဲ့ေခါင္းကိုျဖတ္
ဖို႕ တခါထဲကတိျပဳလိုက္တယ္။
ကာ၀ါလမိုင္းဆ၇ာၾကီးက သိၾကားမင္းအယူအဆမွန္ကန္တယ္လို့ ဆံုးျဖတ္ ေပးလိုက္တယ္ အဒိမွာသိၾကားမင္းကႏိုင္ေသာ္လဲ ျဗဟၼာမင္းရဲ့ေခါင္းကိုမျဖတ္ျခင္ဘူးေပါ့ဒါပင္မဲ့ကတိျပဳခဲ့တဲ့အတိုင္း ျဗဟၼာမင္းက အဓိဠာန္ျဖင့္ သူဦးေခါင္းကိုျပတ္ေစလိုက္တယ္။
ျပတ္သြားတဲ႕ျဗဟၼာဦးေခါင္းကို ပင္လယ္ထဲပစ္ခ်ပါက ပင္လယ္ေရေတြ ခန္းေျခာက္သြားမယ္။ေျမျပင္ေပၚပစ္ခ်ပါက မီးဟုန္းဟုန္းေတာက္သြားမယ္ အဒိေတာ႕ သိၾကားမင္းက နတ္သမီး ၇ေဖာ္အားတလွည့္စီ ေပြ့႕ကိုင္ထားေစတယ္။
နတ္သမီးတဦးလက္မွေနာက္တဦးလက္ကိုေျပာင္းတဲ့အခ်ိန္ကလူတို့ကာလအေရအတြက္အားျဖင့္တႏွစ္အခ်ိန္ႏွင္႕
ညီမွ်တယ္ထိုသို႕ ဦးေခါင္းလႊဲျေပာင္းေပးတာကိုသကရာဇ္ဦးေခါင္းေျပာင္းတယ္ဟုေခၚကာအတာသၾကၤန္ပြဲက်င္းပျခင္းျဖစ္တယ္လို႕
ယူဆျခင္းလည္းရွိပါတယ္။
ကမာၻဦးအစတြင္ျဗဟၼာမွလူမ်ိဳးႏြယ္စျဖစ္ေပၚလာတယ္။ထြန္းကားလာေသာလူ႕ အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ အတူေနႏွင့္လျဖစ္ေပၚလာတယ္ ။ေနကအခ်န္ႏွင့္ညဥ့္အခ်ိန္ျဖစ္ေပၚလာတဲ့အခါ သိၾကားမင္းသည္
လူ႕ျပည္သို့႕ဆင္းသက္ကာ ခု။နွစ္၊လ၊ရက္မ်ားကိုစီစဥ္ေပးတယ္။သိၾကားမင္းစီစဥ္ေပးေသာေၾကာင့္သိၾကားမင္းရဲ႕ အမည္ ျဖစ္ေသာ
သကၠရာဇာကို အမွတ္တရယူက သကၠရာဇ္ဟုေရးသားသံုးစြဲျခင္းျဖစ္သည္ ဟုယူစၾကတယ္။
ႏွစ္သစ္မကူးမီသၾကၤန္စာထုတ္ေ၀ျခင္းသည္ယေနကထက္တိုင္ရွိေနသည္။နကၡ၊ေဗဒင္က်ြမ္းက်င္သူေတြက လာမည့္ႏွစ္ တြင္မိုးေလ၀သအေျခအေန၊ေကာက္ပဲသီးႏွံအတိုးအဆုတ္ ၊လူမႈေရး၊က်မ္းမာေရးစတဲ့အေျခအေနတို့ကိုေဖာ္ျပတဲ့ ေဟာစတမ္းသည္
သၾကၤန္စာျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏွစ္သစ္ကူး သၾကၤန္အခါသည္ ပူအိုက္ေသာလရာသီ ျဖစ္သျဖင့္ ေရပက္ဖ်န္းျခင္းသည္ ေအးျမေစလိုေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
တဖက္သားအရွက္ကြဲ ကာကၠုေျႏၵပ်က္ေစလိုျဖင္း၊နစ္နာေစလိုျခင္းစသည့္မည္းညစ္ေသာစိတ္ထားရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားအလွ်င္းမပါေပ။ျဖဴစင္သန့္ရွင္းေသာစိတ္ျဖင့္တဖတ္သားခ်မ္းေျမ႕ေစရန္ေရပက္ဖ်န္းျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
မိဘသက္ၾကီးရြယ္အိုေတြကို ေရကန္ေတာ႕ျခင္း၊ဦးေခါင္းေလ်ာ္ေပးျခင္း ေျခသည္းလက္သည္းလွီးဖ်တ္ေပးျခင္း။တံတားအိုမ်ားျပဳျပင္ျခင္း။အိုမင္းေသာက်ြဲ၊ႏြားမ်ားအားေဘးမဲ့လ႔ႊတ္ေပးျခင္း၊ေရနည္းငါးမ်ားအားေရမ်ားရာျမစ္ေခ်ာင္းသိုလႊတ္ေပးျခင္းမ်ားျပဳလပ္ၾကသည္။
အတာကူးတဲ့တန္ခူးလမွာအေပ်ာ္က်ဴးတဲ့တန္ခူးလေတာ႕မျဖစ္ေစခ်င္ပါဘူး..။ေခတ္ေတြအလီလီေျပာင္းခဲ့ပင္မဲ့ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈကို
ထိန္းသိမ္းႏိုင္တဲ့ လူငယ္ေတြျဖစ္ၾကပါေစ...