အခ်စ္နဲ႔နားလည္မႈ
သင့္ကို နားလည္မႈေပးႏိုင္သူတစ္ေယာက္က အခ်င္းခ်င္း စိတ္လက္ခ်မ္းသာေစတဲ့အခ်စ္ကို သယ္ေဆာင္ေပးလာႏိုင္သတဲ့။
သင့္ကို နားလည္မႈမေပးႏိုင္သူတစ္ေယာက္က ေနာက္ဆံုးမွာ သင့္ကိုဆင္ေျခေတြးေတာစရာ တစ္ခုေပးပါသတဲ့။ အဲဒီေတြးေတာစရာက "လူ႔ဘဝမွာ "နားလည္မႈရွိတာ"ဟာ "ခ်စ္တာ"ထက္ ပိုအေရးပါတယ္" ဆိုတာပဲျဖစ္တယ္။
"သင့္ကိုနားလည္တဲ့သူ ခ်စ္ပါေစ"ဆိုတဲ့ သီခ်င္းေဟာင္းတစ္ပုဒ္မွာ သီခ်င္းစာသားတစ္ခုက..... "ခ်စ္ႀကိဳက္တယ္ဆိုတာ တစ္ဘက္သားရဲ႕ ေနထိုင္မႈထဲဝင္ရံုတင္မဟုတ္ဘူး.. အခ်င္းခ်င္းရဲ႕ဘဝထဲ ပိုဝင္ႏိုင္ရမယ္"လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ "အခ်စ္"ရဲ႕ အျမင့္ဆံုးအဆင့္က "နားလည္မႈ"ျဖစ္တယ္။
"နားလည္တာလား! ခ်စ္တာလား!"ဆိုတာကို လူေတြက ေရြးခ်ယ္မႈပုစာၦအျဖင့္ သေဘာထားၿပီး လူအမ်ားက "ခ်စ္တယ္"ဆိုတာကို ေရြးခ်ယ္တတ္ၾကတယ္။ နားလည္တာထက္ ခ်စ္ရတာဟာ လူကို ပိုၾကည္ႏူးေစတယ္လို႔ သူတို႔ထင္ၾကလို႔ျဖစ္တယ္။
တကယ္တမ္းေတာ့ ဒီလိုမဟုတ္ခဲ့ပါဘူး...
မၾကာခဏျမင္ေတြ႔ေနရတဲ့ မေပ်ာ္ရႊင္တဲ့ ခ်စ္သူရည္းစားေတြ၊ လမ္းခဲြျပတ္စဲသြားၾကတဲ့ ခ်စ္သူရည္းစားေတြဟာ အခ်င္းခ်င္း မခ်စ္ၾကလို႔မဟုတ္ဘူး။ အခ်င္းခ်င္း နားလည္မႈမေပးႏိုင္ၾကလို႔ျဖစ္တယ္။ လူ႔ေလာကထဲမွာ အခ်င္းခ်င္းနာက်င္ေအာင္ ညႇင္းပန္းႏွိပ္စက္ေနၾကတဲ့ ေယာက္်ားမိန္းမ၊ ခ်စ္သူစံုတဲြေတြဟာ မခ်စ္ၾကလုိ႔မဟုတ္ဘူး။ နားလည္မႈ မရွိၾကလို႔ျဖစ္တယ္။
ခ်စ္သူျဖစ္ခ်ိန္မွာ မိန္းကေလးေတြက ေယာက္်ားေလးေတြကို နားလည္မႈေပးႏိုင္တယ္လို႔ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ထင္ခဲ့ၾကတယ္။ အသဲကဲြလမ္းခဲြခ်ိန္ေရာက္မွ အရင္ကနားလည္ခဲ့တဲ့ "နားလည္မႈေတြ"ဟာ "နားလည္မႈအလဲြ"ေတြဆိုတာကို သူတို႔သိၾကရတယ္။
မိန္းကေလးေတြက နားလည္မႈမရွိဘူးလို႔ ေယာက္်ားေလးေတြက ထင္ၾကတယ္။
မိန္းကေလးေတြက သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ နားလည္မႈရွိတယ္လို႔ ထင္ၾကတယ္။
ေယာက္်ားေလးေတြရဲ႕စိတ္ကို မိန္းကေလးေတြ နားမလည္ၾကဘူးလို႔ ေယာက္်ားေလးေတြက ထင္ၾကတယ္။ ဒါဟာ မိန္းကေလးေတြရဲ႕စိတ္ဒုကၡကို ေယာက္်ားေလးေတြ နားမလည္လို႔လို႔ မိန္းကေလးေတြက ထင္ၾကတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ႏွစ္ေယာက္ကမာၻမွာ နားလည္မႈရွိဖို႔က ခ်စ္ဖို႔ထက္ ပိုလုပ္ႏိုင္ဖို႔ ခက္ခဲခဲ့တယ္။
သင့္ကို နားလည္မႈေပးႏိုင္သူတစ္ေယာက္က သင္လိုခ်င္တဲ့ပံုစံနဲ႔ သင့္ကိုခ်စ္တယ္။
သင့္ကို နားလည္မႈမေပးႏိုင္သူတစ္ေယာက္က သူလိုခ်င္တဲ့ပံုစံနဲ႔ သင့္ကိုခ်စ္တယ္။
သင့္ကုိ နားလည္မႈေပးႏိုင္သူတစ္ေယာက္က တစ္ဝက္လုပ္ၿပီး ဆတိုးခံစားတယ္၊ ခ်စ္ရတာလည္း သက္ေတာင့္သက္သာရွိၿပီး စိတ္ခ်မ္းေျမ့ေစတယ္၊ သင့္ကိုလည္း ေပ်ာ္ရႊင္မႈေတြ ခံစားေစတယ္။
သင့္ကို နားလည္မႈမေပးႏိုင္သူတစ္ေယာက္က ဆတိုးလုပ္ၿပီး တစ္ဝက္ပဲခံစားတယ္။ ခ်စ္ရတာလည္း စိတ္ပင္ပန္း၊ လူပင္ပန္းေစတယ္၊ သင့္ကိုလည္း ေပ်ာ္ရႊင္မႈမေပးႏိုင္ဘူး။
သင့္ကိုနားလည္မႈေပးႏိုင္တဲ့သူ သင့္ကိုခ်စ္ပါေစ...
ခ်စ္တယ္ဆိုတိုင္း နားလည္မႈေပးႏိုင္သူ မဟုတ္ပါဘူး။
အခ်စ္ကို အညံ့ခံ၊ အရႈံးေပးလိုက္ရတဲ့ လူေတြအမ်ားႀကီးပါ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီလိုအညံ့ခံၿပီးေနာက္ ေနာက္ဆံုးမွာ သူတို႔နားလည္သေဘာေပါက္လိုက္တာက "နားလည္မႈမေပးႏိုင္သူတစ္ေယာက္ရဲ႕ အခ်စ္ဟာ အခ်စ္နက္ေလ နာက်င္ညႇင္းပန္းမႈမ်ားေလ" ဆိုတာပဲျဖစ္တယ္။
ႏိုင္းႏိုင္းစေန ဘာသာျပန္သည္။
ႏိုင္းႏိုင္းစေနဘေလာ့မွ တဆင့္ကူးယူျဖန္႔ေ၀သည္။
သင့္ကို နားလည္မႈမေပးႏိုင္သူတစ္ေယာက္က ေနာက္ဆံုးမွာ သင့္ကိုဆင္ေျခေတြးေတာစရာ တစ္ခုေပးပါသတဲ့။ အဲဒီေတြးေတာစရာက "လူ႔ဘဝမွာ "နားလည္မႈရွိတာ"ဟာ "ခ်စ္တာ"ထက္ ပိုအေရးပါတယ္" ဆိုတာပဲျဖစ္တယ္။
"သင့္ကိုနားလည္တဲ့သူ ခ်စ္ပါေစ"ဆိုတဲ့ သီခ်င္းေဟာင္းတစ္ပုဒ္မွာ သီခ်င္းစာသားတစ္ခုက..... "ခ်စ္ႀကိဳက္တယ္ဆိုတာ တစ္ဘက္သားရဲ႕ ေနထိုင္မႈထဲဝင္ရံုတင္မဟုတ္ဘူး.. အခ်င္းခ်င္းရဲ႕ဘဝထဲ ပိုဝင္ႏိုင္ရမယ္"လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ "အခ်စ္"ရဲ႕ အျမင့္ဆံုးအဆင့္က "နားလည္မႈ"ျဖစ္တယ္။
"နားလည္တာလား! ခ်စ္တာလား!"ဆိုတာကို လူေတြက ေရြးခ်ယ္မႈပုစာၦအျဖင့္ သေဘာထားၿပီး လူအမ်ားက "ခ်စ္တယ္"ဆိုတာကို ေရြးခ်ယ္တတ္ၾကတယ္။ နားလည္တာထက္ ခ်စ္ရတာဟာ လူကို ပိုၾကည္ႏူးေစတယ္လို႔ သူတို႔ထင္ၾကလို႔ျဖစ္တယ္။
တကယ္တမ္းေတာ့ ဒီလိုမဟုတ္ခဲ့ပါဘူး...
မၾကာခဏျမင္ေတြ႔ေနရတဲ့ မေပ်ာ္ရႊင္တဲ့ ခ်စ္သူရည္းစားေတြ၊ လမ္းခဲြျပတ္စဲသြားၾကတဲ့ ခ်စ္သူရည္းစားေတြဟာ အခ်င္းခ်င္း မခ်စ္ၾကလို႔မဟုတ္ဘူး။ အခ်င္းခ်င္း နားလည္မႈမေပးႏိုင္ၾကလို႔ျဖစ္တယ္။ လူ႔ေလာကထဲမွာ အခ်င္းခ်င္းနာက်င္ေအာင္ ညႇင္းပန္းႏွိပ္စက္ေနၾကတဲ့ ေယာက္်ားမိန္းမ၊ ခ်စ္သူစံုတဲြေတြဟာ မခ်စ္ၾကလုိ႔မဟုတ္ဘူး။ နားလည္မႈ မရွိၾကလို႔ျဖစ္တယ္။
ခ်စ္သူျဖစ္ခ်ိန္မွာ မိန္းကေလးေတြက ေယာက္်ားေလးေတြကို နားလည္မႈေပးႏိုင္တယ္လို႔ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ထင္ခဲ့ၾကတယ္။ အသဲကဲြလမ္းခဲြခ်ိန္ေရာက္မွ အရင္ကနားလည္ခဲ့တဲ့ "နားလည္မႈေတြ"ဟာ "နားလည္မႈအလဲြ"ေတြဆိုတာကို သူတို႔သိၾကရတယ္။
မိန္းကေလးေတြက နားလည္မႈမရွိဘူးလို႔ ေယာက္်ားေလးေတြက ထင္ၾကတယ္။
မိန္းကေလးေတြက သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ နားလည္မႈရွိတယ္လို႔ ထင္ၾကတယ္။
ေယာက္်ားေလးေတြရဲ႕စိတ္ကို မိန္းကေလးေတြ နားမလည္ၾကဘူးလို႔ ေယာက္်ားေလးေတြက ထင္ၾကတယ္။ ဒါဟာ မိန္းကေလးေတြရဲ႕စိတ္ဒုကၡကို ေယာက္်ားေလးေတြ နားမလည္လို႔လို႔ မိန္းကေလးေတြက ထင္ၾကတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ႏွစ္ေယာက္ကမာၻမွာ နားလည္မႈရွိဖို႔က ခ်စ္ဖို႔ထက္ ပိုလုပ္ႏိုင္ဖို႔ ခက္ခဲခဲ့တယ္။
သင့္ကို နားလည္မႈေပးႏိုင္သူတစ္ေယာက္က သင္လိုခ်င္တဲ့ပံုစံနဲ႔ သင့္ကိုခ်စ္တယ္။
သင့္ကို နားလည္မႈမေပးႏိုင္သူတစ္ေယာက္က သူလိုခ်င္တဲ့ပံုစံနဲ႔ သင့္ကိုခ်စ္တယ္။
သင့္ကုိ နားလည္မႈေပးႏိုင္သူတစ္ေယာက္က တစ္ဝက္လုပ္ၿပီး ဆတိုးခံစားတယ္၊ ခ်စ္ရတာလည္း သက္ေတာင့္သက္သာရွိၿပီး စိတ္ခ်မ္းေျမ့ေစတယ္၊ သင့္ကိုလည္း ေပ်ာ္ရႊင္မႈေတြ ခံစားေစတယ္။
သင့္ကို နားလည္မႈမေပးႏိုင္သူတစ္ေယာက္က ဆတိုးလုပ္ၿပီး တစ္ဝက္ပဲခံစားတယ္။ ခ်စ္ရတာလည္း စိတ္ပင္ပန္း၊ လူပင္ပန္းေစတယ္၊ သင့္ကိုလည္း ေပ်ာ္ရႊင္မႈမေပးႏိုင္ဘူး။
သင့္ကိုနားလည္မႈေပးႏိုင္တဲ့သူ သင့္ကိုခ်စ္ပါေစ...
ခ်စ္တယ္ဆိုတိုင္း နားလည္မႈေပးႏိုင္သူ မဟုတ္ပါဘူး။
အခ်စ္ကို အညံ့ခံ၊ အရႈံးေပးလိုက္ရတဲ့ လူေတြအမ်ားႀကီးပါ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီလိုအညံ့ခံၿပီးေနာက္ ေနာက္ဆံုးမွာ သူတို႔နားလည္သေဘာေပါက္လိုက္တာက "နားလည္မႈမေပးႏိုင္သူတစ္ေယာက္ရဲ႕ အခ်စ္ဟာ အခ်စ္နက္ေလ နာက်င္ညႇင္းပန္းမႈမ်ားေလ" ဆိုတာပဲျဖစ္တယ္။
ႏိုင္းႏိုင္းစေန ဘာသာျပန္သည္။
ႏိုင္းႏိုင္းစေနဘေလာ့မွ တဆင့္ကူးယူျဖန္႔ေ၀သည္။
လူငယ္ ႏွင့္ ကုိးကြယ္မႈ
လူငယ္ဆုိတာ ဖ်က္လတ္တက္ၾကြေသာ၊ ရဲရင့္ေသာ၊ သန္စြမ္းေသာ၊ ခိုင္မာေသာ၊ သတၱိရွိေသာ၊ ႏိုးၾကား၍ဇြဲရွိေသာသူကို လူငယ္ဟု ေခၚပါသည္။ သို႔ေသာ္ထုိလူငယ္၏ ဂုဏ္ပုဒ္မ်ားသည္ ေကာင္းမြန္ေသာ၊ အက်ိဳးရွိေသာ ေနရာမ်ားတြင္သာ အသံုးခ်သင့္ပါသည္။ အမ်ိဳးဘာသာကို ထိခိုက္ေစႏိုင္ေသာ၊ ယဥ္ေက်းမႈကို ပ်က္ျပားေစႏိုင္ေသာ အမႈကိစၥမ်ားတြင္ အသံုး ခ်မည္ဆုိပါက မသင့္ေတာ္ႏိုင္ေပ။ အမ်ိဳးကိုဆက္မည့္၊ ထိန္းသိမ္းမည့္ သစ္လြင္ရဲရင့္ေသာ မ်ိဳးဆက္သစ္ လူငယ္မ်ားသာ ျဖစ္သင့္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တမ်ိဳးသားလံုး၏ ေကာင္းမြန္ေသာ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား၊ ဓေလ့စ႐ိုက္မ်ား၊ ထံုးတမ္းစဥ္လာမ်ား ကိုအေမြဆက္ခံမည့္ "ေမြခံထိုက္ေစ လူငယ္မ်ား" ျဖစ္ဖို႔ရန္မွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာလူငယ္မ်ား အားလံုးတြင္ တာ၀န္ရွိပါသည္။ ေကာင္းသည့္အေမြမ်ားအား ဆက္ခံသင့္သလို မေကာင္းသည့္အက်င္၊့ စ႐ိုက္ဆုိး မ်ားကိုလည္း ပယ္ရွားပစ္ရမည့္ တာ၀န္မွာ အမ်ိဳးကေပးေသာ အမ်ိဳးသားေရးတာ၀န္ပင္ျဖစ္ေပေတာ့သည္။
ပိဋကတ္သံုးပံုဆိုသည္မွာ
က်ေနာ္ဖတ္မိသမွ် မွတ္မိသမွ်ေလးကို မွ်ဝတဲ့သေဘာ ပါခင္ဗ်ာ။ မွားယြင္းမွဳ့မ်ားရွိခဲ့ရင္ ေဝဖန္ေထာက္ၿပေပးဖို့ ေမတၱာရပ္ခံအပ္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ။
၁။ ဝိနည္းပိဋက
၂။ သုတၱန္ပိဋက
၃။ အဘိဓမၼာပိဋက တို႔ျဖစ္ၾကပါသည္။
၁။ ဝိနည္းပိဋက
ဝိနည္းပိဋကဆိုသည္မွာ သာသနာ့ဝန္ထမ္းရဟန္းေတာ္မ်ား လိုက္နာက်င့္ၾကံရမည့္ က်င့္ဝတ္၊ စည္းကမ္းမ်ားကို စုစည္းေဖာ္ျပထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ သိကၡာပုဒ္ေတာ္ေပါင္း (၂၂၇)သြယ္ ရွိပါသည္။ ဒီဆရာေတာ္ၾကီးဟာ ျဖင့္ ဝိနည္းနဲ႔အရမ္းညီလိုက္တာတို႔၊ ဝိနည္းေတာ္ႏွင့္အညီ ခ်ဳပ္ထားေသာ သကၤန္းတို႔ ဆိုျပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၾကားဖူးေနၾက စကားေတြ ရွိတယ္မဟုတ္လား။ အဲဒါဟာ ယခု (၂၂၇)သြယ္ေသာ စည္းကမ္းေတြကို လိုက္နာေစာင့္ထိန္းတာကို ေျပာတာပါ။ ဘဘဦးသုခရိုက္တဲ့ ရဟန္းစားေသာဆြမ္းတနပ္"စတဲ့ ဇာတ္လမ္းေတြဟာ ယခုသိကၡာပုဒ္ေတာ္ေတြ အေၾကာင္းကို ရုိက္ကူးတင္ျပထားတာပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရဟန္းခံရာတြင္လည္း ဤသိကၡာပုဒ္ေတာ္မ်ားကို ေစာင့္ထိန္းၾကရမွာပါ။
၂။ သုတၱန္ပိဋက
သုတၱန္ပိဋက ဆိုသည္မွာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ လူ၊ နတ္၊ ျဗဟၼာ၊ သတၱဝါေတြရဲ့ အက်င့္စရိုက္၊ အသိဉာဏ္၊ အလိုဆႏၵတို႔နဲ႔ သင့္ျမတ္ေအာင္ ဥပမာသာဓကမ်ားႏွင့္ ေဟာၾကားေတာ္မူထားတဲ့အတြက္ လူမ်ားနဲ႔ ပိုမိုနီးစပ္ျပီး နားလည္ သေဘာေပါက္လြယ္ၾကပါသည္။ သာမန္ပုဂၢဳိလ္တို႔အတြက္ အသင့္ေလ်ာ္ဆံုးတရားလည္းျဖစ္ပါသည္။ သုတ္ေတာ္ေပါင္း (၁၇၅၀၅)သုတ္ ရွိပါသည္။ သတိပဌာန္တရား၊ အာနာပါနရွဳနည္းမ်ား၊ စ်ာန္ဝင္စားျခင္း အစရွိသည္တို႔မွာ သုတၱန္ပိဋကတ္ေတာ္တြင္ ပါဝင္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရြတ္ဖတ္ၾကေသာ ပရိတ္ၾကီး (၁၁)သုတ္သည္လည္းေကာင္း၊ မိဘဝတ္၊ သားသမီးဝတ္ အစရွိသည္တို႔သည္လည္းေကာင္း သုတၱန္ပိဋကတ္ေတာ္မွပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမွဳအစဥ္အလာမ်ားသည္ သုတၱန္ပိဋကတ္ေတာ္မွ ဆင္းသက္လာျခင္းလည္းျဖစ္ပါသည္။ သုတၱန္တရားေတာ္မ်ား အားလံုးကုိ အတိုအရွည္အလိုက္၊ တရားသေဘာအလိုက္ နိကာယ္ (၅)ရပ္ ဟူ၍ ခြဲျခားထားပါသည္။
၁။ ဒီဃနိကာယ္
၂။ မဇိၥ်မနိကာယ္
၃။ သံယုတၱနိကာယ္
၄။ အဂုၤတၱရနိကာယ္
၅။ ခုဒၵကနိကာယ္ - တို႔ ျဖစ္ၾကပါသည္။ ဆရာေတာ္မ်ား တရားေဟာၾကားရာတြင္ - နိကာယ္၊ - သုတ္ေတာ္မွာ လာေသာ - ဇာတ္ေၾကာင္းကို တန္ဆာဆင္ေဟာၾကားအပ္ေသာ - တရားေတာ္ဟူ၍ နာၾကားဖူးၾကပါလိမ့္မည္။ (ဥပမာ- ဆရာေတာ္ အရွင္ေဆကိႏၵ၏ တရားေတာ္မ်ား)
၃။ အဘိဓမၼာပိဋက
အဘိဓမၼာပိဋက ဆိုသည္မွာ ပုဂိၢဳလ္တို႔၏ အလိုစရိုက္တို႔ကို ဦးစားမေပးဘဲ ဓမၼသဘာဝတို႔ကို အရိွသေဘာအတိုင္း ျပည့္စံုကုန္စင္ေအာင္ ပညာသက္သက္ျဖင့္ ေဟာၾကားေတာ္မူထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အဘိဓမၼာတရားေတာ္ကို ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ မယ္ေတာ္မာယာေဒဝီျဖစ္ခဲ့ဖူးသည့္ နတ္သားအား ေမြးေက်းဇူးဆပ္သည့္အေနျဖင့္ နတ္ျပည္၌ ဝါတြင္းသံုးလပတ္လံုး ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ အဘိဓမၼာပိဋက တြင္
၁။ ဓမၼသဂၤဏီက်မ္း
၂။ ဝိဘဂၤက်မ္း
၃။ ဓါတုကထာက်မ္း
၄။ ပုဂၢလပညတ္က်မ္း
၅။ ကထာဝတၳဳက်မ္း
၆။ ယမိုက္က်မ္း
၇။ ပဌာန္းက်မ္း - ဟူ၍ က်မ္းေပါင္း (၇)က်မ္း ရွိပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရြတ္ဖတ္ပူေဇာ္ၾကေသာ ပဌာန္းတရားေတာ္မွာ အဘိဓမၼာပိဋကမွ သတၱေျမာက္က်မ္းပင္ျဖစ္ပါသည္။
သံဃာေတာ္မ်ား ပိဋကတ္သံုးပံုစာေမးပြဲ ေျဖဆိုၾကသည္မွာ ဤပိဋကတ္သံုးပံုကို ေရးေျဖေရာ၊ အာဂံု(အလြတ္ရြတ္ဆိုျခင္း)ပါ ေျဖဆိုၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။
၁။ ဝိနည္းပိဋက
၂။ သုတၱန္ပိဋက
၃။ အဘိဓမၼာပိဋက တို႔ျဖစ္ၾကပါသည္။
၁။ ဝိနည္းပိဋက
ဝိနည္းပိဋကဆိုသည္မွာ သာသနာ့ဝန္ထမ္းရဟန္းေတာ္မ်ား လိုက္နာက်င့္ၾကံရမည့္ က်င့္ဝတ္၊ စည္းကမ္းမ်ားကို စုစည္းေဖာ္ျပထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ သိကၡာပုဒ္ေတာ္ေပါင္း (၂၂၇)သြယ္ ရွိပါသည္။ ဒီဆရာေတာ္ၾကီးဟာ ျဖင့္ ဝိနည္းနဲ႔အရမ္းညီလိုက္တာတို႔၊ ဝိနည္းေတာ္ႏွင့္အညီ ခ်ဳပ္ထားေသာ သကၤန္းတို႔ ဆိုျပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၾကားဖူးေနၾက စကားေတြ ရွိတယ္မဟုတ္လား။ အဲဒါဟာ ယခု (၂၂၇)သြယ္ေသာ စည္းကမ္းေတြကို လိုက္နာေစာင့္ထိန္းတာကို ေျပာတာပါ။ ဘဘဦးသုခရိုက္တဲ့ ရဟန္းစားေသာဆြမ္းတနပ္"စတဲ့ ဇာတ္လမ္းေတြဟာ ယခုသိကၡာပုဒ္ေတာ္ေတြ အေၾကာင္းကို ရုိက္ကူးတင္ျပထားတာပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရဟန္းခံရာတြင္လည္း ဤသိကၡာပုဒ္ေတာ္မ်ားကို ေစာင့္ထိန္းၾကရမွာပါ။
၂။ သုတၱန္ပိဋက
သုတၱန္ပိဋက ဆိုသည္မွာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ လူ၊ နတ္၊ ျဗဟၼာ၊ သတၱဝါေတြရဲ့ အက်င့္စရိုက္၊ အသိဉာဏ္၊ အလိုဆႏၵတို႔နဲ႔ သင့္ျမတ္ေအာင္ ဥပမာသာဓကမ်ားႏွင့္ ေဟာၾကားေတာ္မူထားတဲ့အတြက္ လူမ်ားနဲ႔ ပိုမိုနီးစပ္ျပီး နားလည္ သေဘာေပါက္လြယ္ၾကပါသည္။ သာမန္ပုဂၢဳိလ္တို႔အတြက္ အသင့္ေလ်ာ္ဆံုးတရားလည္းျဖစ္ပါသည္။ သုတ္ေတာ္ေပါင္း (၁၇၅၀၅)သုတ္ ရွိပါသည္။ သတိပဌာန္တရား၊ အာနာပါနရွဳနည္းမ်ား၊ စ်ာန္ဝင္စားျခင္း အစရွိသည္တို႔မွာ သုတၱန္ပိဋကတ္ေတာ္တြင္ ပါဝင္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရြတ္ဖတ္ၾကေသာ ပရိတ္ၾကီး (၁၁)သုတ္သည္လည္းေကာင္း၊ မိဘဝတ္၊ သားသမီးဝတ္ အစရွိသည္တို႔သည္လည္းေကာင္း သုတၱန္ပိဋကတ္ေတာ္မွပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမွဳအစဥ္အလာမ်ားသည္ သုတၱန္ပိဋကတ္ေတာ္မွ ဆင္းသက္လာျခင္းလည္းျဖစ္ပါသည္။ သုတၱန္တရားေတာ္မ်ား အားလံုးကုိ အတိုအရွည္အလိုက္၊ တရားသေဘာအလိုက္ နိကာယ္ (၅)ရပ္ ဟူ၍ ခြဲျခားထားပါသည္။
၁။ ဒီဃနိကာယ္
၂။ မဇိၥ်မနိကာယ္
၃။ သံယုတၱနိကာယ္
၄။ အဂုၤတၱရနိကာယ္
၅။ ခုဒၵကနိကာယ္ - တို႔ ျဖစ္ၾကပါသည္။ ဆရာေတာ္မ်ား တရားေဟာၾကားရာတြင္ - နိကာယ္၊ - သုတ္ေတာ္မွာ လာေသာ - ဇာတ္ေၾကာင္းကို တန္ဆာဆင္ေဟာၾကားအပ္ေသာ - တရားေတာ္ဟူ၍ နာၾကားဖူးၾကပါလိမ့္မည္။ (ဥပမာ- ဆရာေတာ္ အရွင္ေဆကိႏၵ၏ တရားေတာ္မ်ား)
၃။ အဘိဓမၼာပိဋက
အဘိဓမၼာပိဋက ဆိုသည္မွာ ပုဂိၢဳလ္တို႔၏ အလိုစရိုက္တို႔ကို ဦးစားမေပးဘဲ ဓမၼသဘာဝတို႔ကို အရိွသေဘာအတိုင္း ျပည့္စံုကုန္စင္ေအာင္ ပညာသက္သက္ျဖင့္ ေဟာၾကားေတာ္မူထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အဘိဓမၼာတရားေတာ္ကို ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ မယ္ေတာ္မာယာေဒဝီျဖစ္ခဲ့ဖူးသည့္ နတ္သားအား ေမြးေက်းဇူးဆပ္သည့္အေနျဖင့္ နတ္ျပည္၌ ဝါတြင္းသံုးလပတ္လံုး ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ အဘိဓမၼာပိဋက တြင္
၁။ ဓမၼသဂၤဏီက်မ္း
၂။ ဝိဘဂၤက်မ္း
၃။ ဓါတုကထာက်မ္း
၄။ ပုဂၢလပညတ္က်မ္း
၅။ ကထာဝတၳဳက်မ္း
၆။ ယမိုက္က်မ္း
၇။ ပဌာန္းက်မ္း - ဟူ၍ က်မ္းေပါင္း (၇)က်မ္း ရွိပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရြတ္ဖတ္ပူေဇာ္ၾကေသာ ပဌာန္းတရားေတာ္မွာ အဘိဓမၼာပိဋကမွ သတၱေျမာက္က်မ္းပင္ျဖစ္ပါသည္။
သံဃာေတာ္မ်ား ပိဋကတ္သံုးပံုစာေမးပြဲ ေျဖဆိုၾကသည္မွာ ဤပိဋကတ္သံုးပံုကို ေရးေျဖေရာ၊ အာဂံု(အလြတ္ရြတ္ဆိုျခင္း)ပါ ေျဖဆိုၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။
အာဖရိက သို႔ ဗုဒၵသာသနာ ျပန္႔ပြါးျပီ
အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာ ေဂါတမ ဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး ေပၚထြန္းခဲ့ဖူးေၾကာင္းကိုနာမည္ေလာက္သာ ၾကားဖူးခဲ့သူပါ။ အ႐ြယ္ေရာက္လာတဲ့ အခါမွာ သူဟာအိႏၵိယႏိုင္ငံကို ႏိုင္ငံျခားပညာသင္ သြားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမွာ ထိုင္းလူမ်ိဳးရဟန္းေတာ္ ၂-ပါးနဲ႔ ခင္မင္ခဲ့ၿပီး ဗုဒၶဝါဒကို အနည္းငယ္
ေလ့လာခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။
ထိုင္းဘုန္းေတာ္ႀကီး ၂-ပါး မရွိေတာ့တဲ့ေနာက္ပိုင္း သူဟာ ဗုဒၶဝါဒကိုဆက္လက္ေလ့လာဖို႔ သိပ္ၿပီး စိတ္ဝင္စားခဲ့တယ္။ အဲဒီမွာ သူက
တိဗတ္ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမားရွိရာကို သြားေရာက္ အ႐ိုအေသေပးခဲ့ပါတယ္။
ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ေလ့လာဖို႔ဆံုးျဖတ္ၿပီးစားဝတ္ေနေရးအတြက္ ႏိုင္ငံျခားသား ခရီးသြားေတြမ်ားတဲ့ ေဒသတစ္ခုမွာ
ဒိုင္ဗင္ပစ္၊ ေရကူး နည္းျပလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ဘဝဟာအတိုင္းအတာတစ္ခုျပည့္ျပည့္စံုစံု ေနခဲ့ရပါတယ္။ သူဟာ
ေလာကီဥစၥာျပည့္စံုမႈေတြ မွာ ဘယ္လိုမွ မေမြ႔ေလ်ာ္ႏိုင္ေတာ့တဲ့ ေနာက္ပိုင္းလက္ရွိအလုပ္ကို စြန္႔လႊတ္ၿပီး အမိခင္ႏိုင္ငံကို ျပန္သြားခဲ့ပါတယ္။
ဘုရားရွင္၏ အံ့ဖြယ္ ၁၈ ပါး
သမႏ ၱစကၡဳဒီပနီ တတိယတြဲ ပုစာၦအမွတ္-၇၁ ။ စာမ်က္ႏွာ ၂၃၉-၌အက်ယ္ရႈပါ ။
ဘုရားရွင္၏ အံ့ဖြယ္ ၁၈ ပါး။
(၁) ၀တ္ေတာ္မူေသာ သကၤန္းေတာ္သည္ ဖြပ္ဆိုးရျခင္း၊ ေဟာင္းႏြမ္းျခင္းမရွိျုခင္း။
(၂) ပရိကၡရာ (၈)ပါးကို ေဆာင္ေတာ္မူလွ်င္ ကိုယ္ႏွင့္မထိ လက္ေလးသစ္မွ်ကြာျခင္း။
(၃) ေတာ္ထြက္ေတာ္မူစဥ္က ပယ္ျဖတ္မူေသာဆံေတာ္သည္ လက္ႏွစ္သစ္မွ်သာ တစ္သက္ပတ္လံုး တည္ေတာ္မူျခင္း။
(၄) ဆြမ္းစားျပီးေသာ္ သပိတ္ေတာ္ေဆးလွ်င္ လက္ေတာ္စင္ ၊ လက္ေတာ္ေဆး ၊သပိတ္ေတာ္စင္၏။
(၅) မုန္ညင္းေစ႔မွ်ေသာ ၾကဳတ္ထဲသို႔ ၀င္ႏို္င္ျခင္း။
(၆) ေရာင္ျခည္ေတာ္ (၆)ပါး လႊတ္ေတာ္မူေသာ္ အရပ္(၁၀)မ်က္ႏွာကို ေဖာက္ထြင္းျခင္း။
(၇) ေ၀ေနယ်သတၱ၀ါသို႔လိုက္၍ ကုိယ္ေတာ္မွတစ္ပါး နိမၼိတဘုရားေပါင္းမ်ားစြာ ဖန္ဆင္းႏိုင္ျခင္း။ (အေသေခ်ၤ)
(၈) ေခတ္သံုးပါးတုိ႔၌ အမိုက္တိုက္ကိုလည္းေကာင္း၊ အလင္းကိုလည္းေကာင္း ေပးႏိုင္ျခင္း။
(၉) အထက္ေကာင္းကင္တြင္ လ၀န္းကဲ႔သို႔ ျမင္ေတာ္မူျခင္း။
(၁၀) လူနတ္တို႔၏စိတ္ကို အသာသယာႏုသယဉာဏ္ေတာ္ျဖင့္ သိစြမ္းေတာ္မူျခင္း။
(၁၁) အသံေတာ္ရွစ္ပါးႏွင့္တရားေဟာ္ေတာ္မူရာ အလံုးစံုေသာပရိတ္သတ္တို႔၏အနားသို႔ ကပ္၍ေဟာသကဲ႔သို႔ၾကားရျခင္း။
(၁၂) ကၽြတ္အံ႔ေသာ သတၱ၀ါတို႔ကို မဟာဂရုဏာ သမာပတၱိဉာဏ္ေတာ္ျဖင့္ သိႏိုင္ျခင္း။ ခပ္သိမ္းေသာ သတၱ၀ါတို႔အေပၚတြင္ ကရုဏာတရား ပြားမ်ားအားၾကီးျခင္း။
(၁၃) လူနတ္ျဗဟၼာတို႔၏ ကၽြတ္မည့္အခါတည္းဟူေသာ အိေျႏၵအႏုအရင့္ကို သိေတာ္မူျခင္း။
(၁၄) အထက္ပါ(၁၃)ပါးႏွင့္ ေဥယ်ဓံတရား(၅)ပါးကို သိႏိုင္ျခင္း။
(၁၅) အလိုရွိ၍လက္ေတာ္ကိုဆန္႔လိုက္လွ်င္ သပိတ္ေတာ္အလိုအေလ်ာက္ ေရာက္လာျခင္း။
(၁၆) ေရအစံု ၊ မီးအစံုႏွင့္ တန္ခိုးျဖာဋိကာျပႏို္င္ျခင္း။
(၁၇) တာ၀တႎသာသို႔ အဘိဓမၼာတရားေဟာ္ေတာ္မူရန္ ပကတိ သံုးဖ၀ါးႏွစ္လွမ္းတည္းျဖင့္ ၾကြေတာ္မူႏိုင္ျခင္း။
(၁၈)ေဒသစာရီၾကြခ်ီေတာ္မူလွ်င္ေျခရာမတင္သည့္အျပင္ေျမအညီအညြတ္ျဖစ္ရျခင္း။ (ဘုရားရွင္၏ အံ့ဖြယ္ ၁၈ ပါး။
ဘုရားရွင္၏ အံ့ဖြယ္ ၁၈ ပါး။
(၁) ၀တ္ေတာ္မူေသာ သကၤန္းေတာ္သည္ ဖြပ္ဆိုးရျခင္း၊ ေဟာင္းႏြမ္းျခင္းမရွိျုခင္း။
(၂) ပရိကၡရာ (၈)ပါးကို ေဆာင္ေတာ္မူလွ်င္ ကိုယ္ႏွင့္မထိ လက္ေလးသစ္မွ်ကြာျခင္း။
(၃) ေတာ္ထြက္ေတာ္မူစဥ္က ပယ္ျဖတ္မူေသာဆံေတာ္သည္ လက္ႏွစ္သစ္မွ်သာ တစ္သက္ပတ္လံုး တည္ေတာ္မူျခင္း။
(၄) ဆြမ္းစားျပီးေသာ္ သပိတ္ေတာ္ေဆးလွ်င္ လက္ေတာ္စင္ ၊ လက္ေတာ္ေဆး ၊သပိတ္ေတာ္စင္၏။
(၅) မုန္ညင္းေစ႔မွ်ေသာ ၾကဳတ္ထဲသို႔ ၀င္ႏို္င္ျခင္း။
(၆) ေရာင္ျခည္ေတာ္ (၆)ပါး လႊတ္ေတာ္မူေသာ္ အရပ္(၁၀)မ်က္ႏွာကို ေဖာက္ထြင္းျခင္း။
(၇) ေ၀ေနယ်သတၱ၀ါသို႔လိုက္၍ ကုိယ္ေတာ္မွတစ္ပါး နိမၼိတဘုရားေပါင္းမ်ားစြာ ဖန္ဆင္းႏိုင္ျခင္း။ (အေသေခ်ၤ)
(၈) ေခတ္သံုးပါးတုိ႔၌ အမိုက္တိုက္ကိုလည္းေကာင္း၊ အလင္းကိုလည္းေကာင္း ေပးႏိုင္ျခင္း။
(၉) အထက္ေကာင္းကင္တြင္ လ၀န္းကဲ႔သို႔ ျမင္ေတာ္မူျခင္း။
(၁၀) လူနတ္တို႔၏စိတ္ကို အသာသယာႏုသယဉာဏ္ေတာ္ျဖင့္ သိစြမ္းေတာ္မူျခင္း။
(၁၁) အသံေတာ္ရွစ္ပါးႏွင့္တရားေဟာ္ေတာ္မူရာ အလံုးစံုေသာပရိတ္သတ္တို႔၏အနားသို႔ ကပ္၍ေဟာသကဲ႔သို႔ၾကားရျခင္း။
(၁၂) ကၽြတ္အံ႔ေသာ သတၱ၀ါတို႔ကို မဟာဂရုဏာ သမာပတၱိဉာဏ္ေတာ္ျဖင့္ သိႏိုင္ျခင္း။ ခပ္သိမ္းေသာ သတၱ၀ါတို႔အေပၚတြင္ ကရုဏာတရား ပြားမ်ားအားၾကီးျခင္း။
(၁၃) လူနတ္ျဗဟၼာတို႔၏ ကၽြတ္မည့္အခါတည္းဟူေသာ အိေျႏၵအႏုအရင့္ကို သိေတာ္မူျခင္း။
(၁၄) အထက္ပါ(၁၃)ပါးႏွင့္ ေဥယ်ဓံတရား(၅)ပါးကို သိႏိုင္ျခင္း။
(၁၅) အလိုရွိ၍လက္ေတာ္ကိုဆန္႔လိုက္လွ်င္ သပိတ္ေတာ္အလိုအေလ်ာက္ ေရာက္လာျခင္း။
(၁၆) ေရအစံု ၊ မီးအစံုႏွင့္ တန္ခိုးျဖာဋိကာျပႏို္င္ျခင္း။
(၁၇) တာ၀တႎသာသို႔ အဘိဓမၼာတရားေဟာ္ေတာ္မူရန္ ပကတိ သံုးဖ၀ါးႏွစ္လွမ္းတည္းျဖင့္ ၾကြေတာ္မူႏိုင္ျခင္း။
(၁၈)ေဒသစာရီၾကြခ်ီေတာ္မူလွ်င္ေျခရာမတင္သည့္အျပင္ေျမအညီအညြတ္ျဖစ္ရျခင္း။ (ဘုရားရွင္၏ အံ့ဖြယ္ ၁၈ ပါး။
စကားေျပာ အတတ္ပညာ
စကား၊ စကား၊ ေျပာပါမ်ား၊ စကားထဲက ဇာတိျပ လို႔ ၾကားဖူးၾကမယ္ ထင္ပါတယ္။ စကားဆိုတာ စလိုက္ရင္ ကားသြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူေတြရဲ႕ ပါးစပ္ဖ်ားမွာ စကားနည္း ရန္စဲဆိုတဲ့ စကားလံုးကို တြင္တြင္သုံးေနၾကတာ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ အဲ စကားဆိုတာကလည္း စကားေျပာတိုင္း ေကာင္းက်ဳိးႏွင့္ ဆိုးက်ဳိးတို႔ကို ဆင္ျခင္ၾကရပါမယ္။
ဘုရားရွင္သည္ စကားေျခာက္ခြန္း၊ လူ၀ယ္ထြန္း၊ ေလးခြန္းကိုပယ္၊ ႏွစ္ခြန္းတယ္ လို႔ ေရွ႕ပညာရွိမ်ားရဲ႕ လကၤာစကားႏွင့္အညီ မွန္သည္ျဖစ္ေစ၊ မွားသည္ျဖစ္ေစ၊ သူတစ္ပါး ႏွစ္သက္သည္ျဖစ္ေစ၊ မႏွစ္သက္သည္ျဖစ္ေစ၊ အက်ဳိးမရွိေသာ စကားမ်ဳိးကို မေျပာမဆိုဘဲ မွန္ကန္၍ အက်ဳိးရွိေသာ စကားမ်ဳိးသာ ေျပာဆိုေတာ္မူပါလို႔ မိန္႔ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
သုဂတ…
သု = ေကာင္းေသာ စကားကို၊ ဂတ = ဆိုေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘုရား။
မမွန္စကား၊ က်ဳိးမမ်ား၊ ႏွစ္ပါးနာလို၊ မနာလို၊
မွန္ကန္ေသာ္ျငား၊ က်ဳိးမမ်ား၊ ႏွစ္ပါးနာလို၊ မနာလို၊
ဟုတ္မွန္စကား၊ အက်ဳိးမ်ား၊ ႏွစ္ပါးနာလို၊ မနာလို၊
ေရွ႕ေလးခြန္းပယ္၊ ေနာက္ႏွစ္ဆြယ္၊ မွတ္ဖြယ္မ်ား လူဗိုလ္
ဒါကေတာ့ မွတ္သားရလြယ္ကူေအာင္ ေရွးပညာရွိတို႔ မွတ္သားထားတဲ့နည္း ျဖစ္လိမ့္မယ္ထင္ပါတယ္။
၁။ မွန္လည္း မမွန္၊ အက်ဳိးလည္းမရွိ၊ သူတစ္ပါးတို႔လည္း မႏွစ္သက္ေသာ စကားမ်ဳိးကို မေျပာရပါ။
၂။ မွန္လည္းမွန္ အက်ဳိးလည္းမရွိ၊ သူတစ္ပါးတို႔လည္း ႏွစ္သက္ေသာ စကားမ်ဳိးကို မေျပာရပါ။
၃။ မွန္ပင္မွန္ေသာ္လည္း အက်ဳိးမရွိ၍ သူတစ္ပါးတို႔ မႏွစ္သက္ေသာ စကားမ်ဳိးကို မေျပာရပါ။
၄။ မွန္ပင္မွန္ေသာ္လည္း အက်ဳိးမရွိေသာ သူတစ္ပါးတို႔ ႏွစ္သက္ေသာ စကားမ်ဳိးကို မေျပာရပါ။
၅။ မွန္လည္းမွန္ အက်ဳိးလည္းရွိ သူတစ္ပါးတို႔ မႏွစ္သက္ေသာ္လည္း အခါအခြင့္ကို ၾကည့္႐ႈဆင္ျခင္၍ ေျပာသင့္မွ ေျပာရပါသည္။
၆။ မွန္လည္း မွန္ အက်ဳိးလည္းရွိ သူတစ္ပါးႏွစ္သက္ေသာ စကားမ်ဳိးကို အခါအခြင့္ကို ၾကည့္ရႈဆင္ျခင္၍ ေျပာသင့္မွ ေျပာရပါသည္။
မွန္လည္း မွန္ အက်ဳိးလည္းရွိ ဟု ဆိုေသာ္လည္း အခြင့္အခါ ၾကည့္ရႈၿပီး ေျပာသင့္မွ ေျပာရေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္မွတ္သားလိုက္မိပါေတာ့တယ္။
စာကိုး။ ။ ဗုဒၶဘာသာလက္စဲြ
ဘုရားရွင္သည္ စကားေျခာက္ခြန္း၊ လူ၀ယ္ထြန္း၊ ေလးခြန္းကိုပယ္၊ ႏွစ္ခြန္းတယ္ လို႔ ေရွ႕ပညာရွိမ်ားရဲ႕ လကၤာစကားႏွင့္အညီ မွန္သည္ျဖစ္ေစ၊ မွားသည္ျဖစ္ေစ၊ သူတစ္ပါး ႏွစ္သက္သည္ျဖစ္ေစ၊ မႏွစ္သက္သည္ျဖစ္ေစ၊ အက်ဳိးမရွိေသာ စကားမ်ဳိးကို မေျပာမဆိုဘဲ မွန္ကန္၍ အက်ဳိးရွိေသာ စကားမ်ဳိးသာ ေျပာဆိုေတာ္မူပါလို႔ မိန္႔ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
သုဂတ…
သု = ေကာင္းေသာ စကားကို၊ ဂတ = ဆိုေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘုရား။
မမွန္စကား၊ က်ဳိးမမ်ား၊ ႏွစ္ပါးနာလို၊ မနာလို၊
မွန္ကန္ေသာ္ျငား၊ က်ဳိးမမ်ား၊ ႏွစ္ပါးနာလို၊ မနာလို၊
ဟုတ္မွန္စကား၊ အက်ဳိးမ်ား၊ ႏွစ္ပါးနာလို၊ မနာလို၊
ေရွ႕ေလးခြန္းပယ္၊ ေနာက္ႏွစ္ဆြယ္၊ မွတ္ဖြယ္မ်ား လူဗိုလ္
ဒါကေတာ့ မွတ္သားရလြယ္ကူေအာင္ ေရွးပညာရွိတို႔ မွတ္သားထားတဲ့နည္း ျဖစ္လိမ့္မယ္ထင္ပါတယ္။
၁။ မွန္လည္း မမွန္၊ အက်ဳိးလည္းမရွိ၊ သူတစ္ပါးတို႔လည္း မႏွစ္သက္ေသာ စကားမ်ဳိးကို မေျပာရပါ။
၂။ မွန္လည္းမွန္ အက်ဳိးလည္းမရွိ၊ သူတစ္ပါးတို႔လည္း ႏွစ္သက္ေသာ စကားမ်ဳိးကို မေျပာရပါ။
၃။ မွန္ပင္မွန္ေသာ္လည္း အက်ဳိးမရွိ၍ သူတစ္ပါးတို႔ မႏွစ္သက္ေသာ စကားမ်ဳိးကို မေျပာရပါ။
၄။ မွန္ပင္မွန္ေသာ္လည္း အက်ဳိးမရွိေသာ သူတစ္ပါးတို႔ ႏွစ္သက္ေသာ စကားမ်ဳိးကို မေျပာရပါ။
၅။ မွန္လည္းမွန္ အက်ဳိးလည္းရွိ သူတစ္ပါးတို႔ မႏွစ္သက္ေသာ္လည္း အခါအခြင့္ကို ၾကည့္႐ႈဆင္ျခင္၍ ေျပာသင့္မွ ေျပာရပါသည္။
၆။ မွန္လည္း မွန္ အက်ဳိးလည္းရွိ သူတစ္ပါးႏွစ္သက္ေသာ စကားမ်ဳိးကို အခါအခြင့္ကို ၾကည့္ရႈဆင္ျခင္၍ ေျပာသင့္မွ ေျပာရပါသည္။
မွန္လည္း မွန္ အက်ဳိးလည္းရွိ ဟု ဆိုေသာ္လည္း အခြင့္အခါ ၾကည့္ရႈၿပီး ေျပာသင့္မွ ေျပာရေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္မွတ္သားလိုက္မိပါေတာ့တယ္။
စာကိုး။ ။ ဗုဒၶဘာသာလက္စဲြ
မိဘနဲ႔ပတ္သက္လာလွ်င္ သားသမီးေတြ အ႐ႈံးဘက္ကပါဘဲ
မိဘႏွစ္ပါးဟာ သားသမီးေတြကို ငယ္စဥ္ေတာင္ေၾကး ကေလးဘ၀က ယေန႔အခ်ိန္ထိ
ေကြ်းေမြးျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ၾကရတာပါ။ စာေရးသူ ဒီေနရာမွာ အျဖစ္အပ်က္ အေတြ႕အႀကံဳေလးတစ္ခု
ေျပာျပပါဦးမယ္။ စာေရးသူရဲ႕ ပစၥည္းေလးပါ ဒါယကာ ဒါယိကာမ မိသားစု တစ္စုရွိပါတယ္။ ဒကာႀကီးဟာ
အိမ္ေထာင္က်တဲ့ေန႔ကစၿပီး ႐ိုး႐ိုးသားသားႀကိဳးႀကိဳးစားစားျဖင့္ နာရီျပင္တယ္။ နာရီဆုိင္ဖြင့္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီစီးပြားေရးလုပ္ငန္းနဲ႔ပဲ နာမည္ေပါက္ေအာင္ျမင္ခဲ့ပါတယ္။ စီးပြားေရးကို ႐ိုးသားစြာ ရွာေဖြရင္း အခ်ိန္ျဖဳန္း ေငြျဖဳန္းအေပ်ာ္အပါးကိစၥမွန္သမွ်ကို ေ၀းစြာေရွာင္ၾကဥ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔သားသမီးေလးေတြထြန္းကား မူႀကိဳအရြယ္၊ မူလတန္းအရြယ္၊ အလယ္တန္းအရြယ္၊ အထက္တန္းအရြယ္၊ ဘြဲရအရြယ္အဆင့္ဆင့္ျဖင့္ မိမိသားသမီးေတြကို လူတန္းေစ့ေနႏုိင္ေအာင္ လူေတာထဲမွာ မ်က္ႏွာမငယ္ရေအာင္ စီးပြားေရးကို ႀကိဳးႀကိဳးစားစား ႐ိုး႐ိုးသားသား ရွာေဖြရင္း သားသမီးေတြကို ပညာအေမြေပးခဲ့ပါတယ္။
ဒီလိုနဲ႔သားသမီးေတြ ႀကီးျပင္းလာ အိမ္ေထာင္ျပဳခ်ိန္၌ မဂၤလာအခမ္းအနားကအစ အဆင့္ျမင့္ဆံုးေတြျဖစ္ေအာင္ ထိမ္းျမားမဂၤလာ လက္ထပ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ သားသမီးေတြကို မိမိရဲ႕ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမွာ လက္တြဲေခၚယူၿပီး အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းပညာ မိမိနည္းတူ တစ္ထပ္တည္း ကြ်မ္းက်င္စြာ လုပ္ကိုင္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ သားသမီး (၆) ေယာက္ကို အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းပညာ သင္ေပးခဲ့ပါတယ္။ သားသမီး (၆) ေယာက္စလံုး သူ႔နံပါတ္စဥ္အလုိက္ ဘြဲ႕အသီးသီးရရွိသြားၾကၿပီး အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းပညာ အဆင့္ဆင့္ သင္ယူၾကနဲ႔ ေနာက္ဆံုးအိမ္ေထာင္က်တဲ့အခါမွာ သူ႔စီးပြား ကိုယ့္စီးပြား အိမ္ဆုိင္ တစ္ေယာက္တစ္လံုးနဲ႔ သားသမီးေတြ စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမွာလည္း မ်က္ႏွာမငယ္ရေအာင္ အသီးသီးထားေပးခဲ့ပါတယ္။
ဒီလိုနဲ႔ ဒကာႀကီးဟာ မိဘ၀တၱရားအတုိင္း သားသမီးေတြကို ပညာအေမြ၊ ဥစၥာအေမြ၊ သီးခ်ိန္တန္သီး၊ ပြင့္ခ်ိန္တန္ပြင့္ဆိုတဲ့အတုိင္း အိမ္ေထာင္ရက္သားေတြခ်ေပး၊ သူလိုခ်င္တဲ့ အေနအထား ေရာက္ရွိၿပီး သားသမီးေတြ စီးပြားေရးတည္ၿငိမ္စြာ လုပ္ႏုိင္သြားၾကၿပီဆိုတဲ့ အခ်ိန္က်မွ စိတ္ေပါ့ပါးလြတ္လပ္သြားပါေတာ့တယ္။ ႏွစ္ (၃၀) လံုးလံုး ေလွာင္ခ်ဳိင့္မိခံထားရတဲ့ ငွက္တစ္ေကာင္ဘ၀မွ ယခုေတာ့ျဖင့္ အေႏွာင္အဖြဲ႕ေတြ လႊတ္လိုက္သလို စိတ္ေပါ့ပါးလန္းဆန္း သြားပါေတာ့တယ္။
အဲ့ဒီလိုနဲ႔ ဒကာႀကီးဟာ ႏွစ္ (၃၀)လံုးလံုး “သင့္မိသားစုတာ၀န္ သင့္တာ၀န္”ဆိုတဲ့အတုိင္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမွာ ႐ိုး႐ိုးသားသား ႀကိဳးႀကိဳးစားစားရွာေဖြခဲ့ရတဲ့ သူ႔ေနာက္ေၾကာင္းကို ျပန္စဥ္းစားရင္း ဒီေန႔မွစ ငါလြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ စိတ္ခ်မ္းသာသလို ငါ့စိတ္နဲ႔ငါ့ကိုယ္ေနေတာ့မယ္။ မိမိဟာ ႏွစ္ (၃၀)လံုးလံုး သားေရးသမီးေရး၊ စီးပြားေရးေတြမွာပဲ နစ္ျမွဳပ္ခဲ့ရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ယခုေခတ္ရဲ႕အေျခအေန ဘယ္လိုတိုးတက္ေျပာင္းလဲေနမွန္းေတာင္ မသိခဲ့ရဘူး။ ယခုမွ အျပင္ေလာကကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ၾကည့္ခြင့္ရေတာ့တယ္။ သားသမီး၊ ဇနီးမယားအတြက္လည္း ေနမႈ၊ ထုိင္မႈ၊ စီးပြားေရးမပူရေတာ့ဘူး။ သားသမီးေတြလည္း ကိုယ္စိကုိယ္စီ မိမတို႔ရဲ႕ စီးပြားေရးကို ထိန္းသိမ္းႏုိင္သြားၾကၿပီဆိုၿပီး ေမာ္ဒယ္လ္ဘြိဳင္းလုပ္ေတာ့တာေပါ့။ ေမာ္ဒယ္လ္ဘြိဳင္းဆိုေတာ့ သိတယ္မဟုတ္လား။ ေမာ္ဒယ္လ္ဂဲလ္ေလးေတြေရာက္လာေတာ့တာေပါ့။ သူဟာ တစ္ခုေတာ့ရွိတယ္ ခ်ီးက်ဴးစရာေကာင္းတာက အေပ်ာ္အပါးကိစၥအတြက္ သားသမီး ဇနီးမယားဆီက ေငြကို လံုး၀ယူသံုးျခင္းမရွိပါဘူး။ သူရွာလို႔ရတဲ့ သူ႔ကိုယ္ပိုင္ေငြကိုပဲ သံုးပါတယ္။ ဒါသာ သူရဲ႕သံမဏိစည္းကမ္းပါပဲ။ ဒီလိုနဲ႔သူဟာ အစြမ္းကုန္လြတ္လပ္မႈေတြ ယလိုက္ေလေတာ့ ဒကာမႀကီးနဲ႔အရင္ဆံုး ျပႆနာျဖစ္ပါေလေရာ၊ သိတယ္မဟုတ္လား ဒီလိုမ်ဳိးက်ေတာ့ ဘယ္သူက ခြင့္လႊတ္ႏုိင္မလဲ။
ေနာက္ေတာ့ သားသမီးေတြကလည္း အေဖကို၀ိုင္းၿပီးေတာ့ အျပစ္ေျပာၾကတယ္။ ဘယ္လိုမွေျပာလို႔မရတဲ့အဆံုး သားသမီးေတြဟာ ဖေအကို အေဖလို႔ေတာင္မေခၚခ်င္ၾကေတာ့ဘူး။ သူတို႔ဆိုင္လာလို႔ရွိရင္လဲ ႐ိုင္း႐ိုင္းစိုင္းစိုင္းဆက္ဆံၾကတယ္။ သားသမီးေတြဟာ သူေကြ်းခဲ့တဲ့ ထမင္းစားၿပီး သူသင္ေပးခဲ့တဲ့ ပညာနဲ႔ သူ႔အရိပ္မွာနားခို သူ႔ေက်းဇူးကိုမေထာက္ ေက်းဇူးကန္းတဲ့စကားေတြျဖင့္ မိဘကိုေစာ္ကားျပစ္မွားခဲ့ၾကပါေတာ့တယ္။ ျဖစ္သင့္ပါသလား? သူ႔ဘက္ကၾကည့္ရင္ေတာ့ လြတ္လပ္စြာ မေနရေတာ့ဘူးလား။ ဒါေၾကာင့္ ပထမပိုင္းကေျပာခဲ့တယ္။ မိဘေတြရဲ႕ အေနအထိုင္ အလုပ္အကိုင္ အေျပာအဆိုေတြဟာ ေနရာတုိင္း အခ်ိန္တုိင္း မွန္ခ်င္မွ မွန္ပါလိမ့္မယ္။
တကယ္ေတာ့ သားသမီးဆိုတာ မိဘကေမြးလို႔ လူျဖစ္လာတာပါ။ မိဘမေကာင္းတာ မၾကည့္ပါနဲ႔။ ကိုယ္မေကာင္းျဖစ္မွာကိုပဲ ဂ႐ုစိုက္ပါ။ မိဘက အျပစ္ေျပာတာကို မၾကည့္ပါနဲ႔။ ကိုယ္ကျပန္ အျပစ္မေျပာမိေအာင္ သတိထားပါ။ မိဘႏွင့္သားသမီး ျပႆနာျဖစ္ၾကတယ္ဆို ႏွစ္ဦးစလံုးေၾကာင့္ျဖစ္တာေတာ့ မွန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သားသမီးကပဲ မိမိရဲ႕စိတ္ကို အရင္စျပင္လုိက္ပါ။ လူဆိုတာကေတာ့ အမွားမကင္းတတ္ၾကပါဘူး။ အမွားကင္းေအာင္းလုပ္ဖို႔က မလြယ္ပါဘူး။ အမွားနည္းေအာင္လုပ္လို႔ပဲ ရပါမယ္။ ခဲတံမွာ ခဲဖ်က္တပ္ထားတယ္ဆိုတာ လူတုိင္း အမွားမကင္းတတ္ၾကလြန္းလို႔ပါ။ အမွားမကင္းတတ္ၾကလြန္းလို႔လဲ ခဲတံမွာ ခဲဖ်က္တပ္ထားရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အမွားဆိုတာက ေဘးကၾကည့္တဲ့လူပဲ ျမင္ႏုိင္တာပါ။ သားသမီးမ်ားအေနနဲ႔ ငါေတာ့ ေကာင္းတာလုပ္တာပဲ ေကာင္းေအာင္ေျပာတာပဲ ေကာင္းတာျဖစ္ေစခ်င္တာပဲဆိုၿပီး ကိုယ့္ကိုကိုယ္ မမွားႏုိင္ဘူးလို႔ေတာ့ တရားေသေျပာလို႔ မရႏိုင္ပါဘူး။ မိဘနဲ႔ပတ္သက္လာရင္ ကိုယ္ပဲ ငရဲႀကီးတာ ကိုယ္ကအ႐ံႈးဘက္ကခ်ည္းပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ သားသမီးမ်ားအေနနဲ႔ သတိထားဆင္ျခင္းပါ။
ေကြ်းေမြးျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ၾကရတာပါ။ စာေရးသူ ဒီေနရာမွာ အျဖစ္အပ်က္ အေတြ႕အႀကံဳေလးတစ္ခု
ေျပာျပပါဦးမယ္။ စာေရးသူရဲ႕ ပစၥည္းေလးပါ ဒါယကာ ဒါယိကာမ မိသားစု တစ္စုရွိပါတယ္။ ဒကာႀကီးဟာ
အိမ္ေထာင္က်တဲ့ေန႔ကစၿပီး ႐ိုး႐ိုးသားသားႀကိဳးႀကိဳးစားစားျဖင့္ နာရီျပင္တယ္။ နာရီဆုိင္ဖြင့္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီစီးပြားေရးလုပ္ငန္းနဲ႔ပဲ နာမည္ေပါက္ေအာင္ျမင္ခဲ့ပါတယ္။ စီးပြားေရးကို ႐ိုးသားစြာ ရွာေဖြရင္း အခ်ိန္ျဖဳန္း ေငြျဖဳန္းအေပ်ာ္အပါးကိစၥမွန္သမွ်ကို ေ၀းစြာေရွာင္ၾကဥ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔သားသမီးေလးေတြထြန္းကား မူႀကိဳအရြယ္၊ မူလတန္းအရြယ္၊ အလယ္တန္းအရြယ္၊ အထက္တန္းအရြယ္၊ ဘြဲရအရြယ္အဆင့္ဆင့္ျဖင့္ မိမိသားသမီးေတြကို လူတန္းေစ့ေနႏုိင္ေအာင္ လူေတာထဲမွာ မ်က္ႏွာမငယ္ရေအာင္ စီးပြားေရးကို ႀကိဳးႀကိဳးစားစား ႐ိုး႐ိုးသားသား ရွာေဖြရင္း သားသမီးေတြကို ပညာအေမြေပးခဲ့ပါတယ္။
ဒီလိုနဲ႔သားသမီးေတြ ႀကီးျပင္းလာ အိမ္ေထာင္ျပဳခ်ိန္၌ မဂၤလာအခမ္းအနားကအစ အဆင့္ျမင့္ဆံုးေတြျဖစ္ေအာင္ ထိမ္းျမားမဂၤလာ လက္ထပ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ သားသမီးေတြကို မိမိရဲ႕ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမွာ လက္တြဲေခၚယူၿပီး အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းပညာ မိမိနည္းတူ တစ္ထပ္တည္း ကြ်မ္းက်င္စြာ လုပ္ကိုင္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ သားသမီး (၆) ေယာက္ကို အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းပညာ သင္ေပးခဲ့ပါတယ္။ သားသမီး (၆) ေယာက္စလံုး သူ႔နံပါတ္စဥ္အလုိက္ ဘြဲ႕အသီးသီးရရွိသြားၾကၿပီး အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းပညာ အဆင့္ဆင့္ သင္ယူၾကနဲ႔ ေနာက္ဆံုးအိမ္ေထာင္က်တဲ့အခါမွာ သူ႔စီးပြား ကိုယ့္စီးပြား အိမ္ဆုိင္ တစ္ေယာက္တစ္လံုးနဲ႔ သားသမီးေတြ စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမွာလည္း မ်က္ႏွာမငယ္ရေအာင္ အသီးသီးထားေပးခဲ့ပါတယ္။
ဒီလိုနဲ႔ ဒကာႀကီးဟာ မိဘ၀တၱရားအတုိင္း သားသမီးေတြကို ပညာအေမြ၊ ဥစၥာအေမြ၊ သီးခ်ိန္တန္သီး၊ ပြင့္ခ်ိန္တန္ပြင့္ဆိုတဲ့အတုိင္း အိမ္ေထာင္ရက္သားေတြခ်ေပး၊ သူလိုခ်င္တဲ့ အေနအထား ေရာက္ရွိၿပီး သားသမီးေတြ စီးပြားေရးတည္ၿငိမ္စြာ လုပ္ႏုိင္သြားၾကၿပီဆိုတဲ့ အခ်ိန္က်မွ စိတ္ေပါ့ပါးလြတ္လပ္သြားပါေတာ့တယ္။ ႏွစ္ (၃၀) လံုးလံုး ေလွာင္ခ်ဳိင့္မိခံထားရတဲ့ ငွက္တစ္ေကာင္ဘ၀မွ ယခုေတာ့ျဖင့္ အေႏွာင္အဖြဲ႕ေတြ လႊတ္လိုက္သလို စိတ္ေပါ့ပါးလန္းဆန္း သြားပါေတာ့တယ္။
အဲ့ဒီလိုနဲ႔ ဒကာႀကီးဟာ ႏွစ္ (၃၀)လံုးလံုး “သင့္မိသားစုတာ၀န္ သင့္တာ၀န္”ဆိုတဲ့အတုိင္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမွာ ႐ိုး႐ိုးသားသား ႀကိဳးႀကိဳးစားစားရွာေဖြခဲ့ရတဲ့ သူ႔ေနာက္ေၾကာင္းကို ျပန္စဥ္းစားရင္း ဒီေန႔မွစ ငါလြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ စိတ္ခ်မ္းသာသလို ငါ့စိတ္နဲ႔ငါ့ကိုယ္ေနေတာ့မယ္။ မိမိဟာ ႏွစ္ (၃၀)လံုးလံုး သားေရးသမီးေရး၊ စီးပြားေရးေတြမွာပဲ နစ္ျမွဳပ္ခဲ့ရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ယခုေခတ္ရဲ႕အေျခအေန ဘယ္လိုတိုးတက္ေျပာင္းလဲေနမွန္းေတာင္ မသိခဲ့ရဘူး။ ယခုမွ အျပင္ေလာကကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ၾကည့္ခြင့္ရေတာ့တယ္။ သားသမီး၊ ဇနီးမယားအတြက္လည္း ေနမႈ၊ ထုိင္မႈ၊ စီးပြားေရးမပူရေတာ့ဘူး။ သားသမီးေတြလည္း ကိုယ္စိကုိယ္စီ မိမတို႔ရဲ႕ စီးပြားေရးကို ထိန္းသိမ္းႏုိင္သြားၾကၿပီဆိုၿပီး ေမာ္ဒယ္လ္ဘြိဳင္းလုပ္ေတာ့တာေပါ့။ ေမာ္ဒယ္လ္ဘြိဳင္းဆိုေတာ့ သိတယ္မဟုတ္လား။ ေမာ္ဒယ္လ္ဂဲလ္ေလးေတြေရာက္လာေတာ့တာေပါ့။ သူဟာ တစ္ခုေတာ့ရွိတယ္ ခ်ီးက်ဴးစရာေကာင္းတာက အေပ်ာ္အပါးကိစၥအတြက္ သားသမီး ဇနီးမယားဆီက ေငြကို လံုး၀ယူသံုးျခင္းမရွိပါဘူး။ သူရွာလို႔ရတဲ့ သူ႔ကိုယ္ပိုင္ေငြကိုပဲ သံုးပါတယ္။ ဒါသာ သူရဲ႕သံမဏိစည္းကမ္းပါပဲ။ ဒီလိုနဲ႔သူဟာ အစြမ္းကုန္လြတ္လပ္မႈေတြ ယလိုက္ေလေတာ့ ဒကာမႀကီးနဲ႔အရင္ဆံုး ျပႆနာျဖစ္ပါေလေရာ၊ သိတယ္မဟုတ္လား ဒီလိုမ်ဳိးက်ေတာ့ ဘယ္သူက ခြင့္လႊတ္ႏုိင္မလဲ။
ေနာက္ေတာ့ သားသမီးေတြကလည္း အေဖကို၀ိုင္းၿပီးေတာ့ အျပစ္ေျပာၾကတယ္။ ဘယ္လိုမွေျပာလို႔မရတဲ့အဆံုး သားသမီးေတြဟာ ဖေအကို အေဖလို႔ေတာင္မေခၚခ်င္ၾကေတာ့ဘူး။ သူတို႔ဆိုင္လာလို႔ရွိရင္လဲ ႐ိုင္း႐ိုင္းစိုင္းစိုင္းဆက္ဆံၾကတယ္။ သားသမီးေတြဟာ သူေကြ်းခဲ့တဲ့ ထမင္းစားၿပီး သူသင္ေပးခဲ့တဲ့ ပညာနဲ႔ သူ႔အရိပ္မွာနားခို သူ႔ေက်းဇူးကိုမေထာက္ ေက်းဇူးကန္းတဲ့စကားေတြျဖင့္ မိဘကိုေစာ္ကားျပစ္မွားခဲ့ၾကပါေတာ့တယ္။ ျဖစ္သင့္ပါသလား? သူ႔ဘက္ကၾကည့္ရင္ေတာ့ လြတ္လပ္စြာ မေနရေတာ့ဘူးလား။ ဒါေၾကာင့္ ပထမပိုင္းကေျပာခဲ့တယ္။ မိဘေတြရဲ႕ အေနအထိုင္ အလုပ္အကိုင္ အေျပာအဆိုေတြဟာ ေနရာတုိင္း အခ်ိန္တုိင္း မွန္ခ်င္မွ မွန္ပါလိမ့္မယ္။
တကယ္ေတာ့ သားသမီးဆိုတာ မိဘကေမြးလို႔ လူျဖစ္လာတာပါ။ မိဘမေကာင္းတာ မၾကည့္ပါနဲ႔။ ကိုယ္မေကာင္းျဖစ္မွာကိုပဲ ဂ႐ုစိုက္ပါ။ မိဘက အျပစ္ေျပာတာကို မၾကည့္ပါနဲ႔။ ကိုယ္ကျပန္ အျပစ္မေျပာမိေအာင္ သတိထားပါ။ မိဘႏွင့္သားသမီး ျပႆနာျဖစ္ၾကတယ္ဆို ႏွစ္ဦးစလံုးေၾကာင့္ျဖစ္တာေတာ့ မွန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သားသမီးကပဲ မိမိရဲ႕စိတ္ကို အရင္စျပင္လုိက္ပါ။ လူဆိုတာကေတာ့ အမွားမကင္းတတ္ၾကပါဘူး။ အမွားကင္းေအာင္းလုပ္ဖို႔က မလြယ္ပါဘူး။ အမွားနည္းေအာင္လုပ္လို႔ပဲ ရပါမယ္။ ခဲတံမွာ ခဲဖ်က္တပ္ထားတယ္ဆိုတာ လူတုိင္း အမွားမကင္းတတ္ၾကလြန္းလို႔ပါ။ အမွားမကင္းတတ္ၾကလြန္းလို႔လဲ ခဲတံမွာ ခဲဖ်က္တပ္ထားရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အမွားဆိုတာက ေဘးကၾကည့္တဲ့လူပဲ ျမင္ႏုိင္တာပါ။ သားသမီးမ်ားအေနနဲ႔ ငါေတာ့ ေကာင္းတာလုပ္တာပဲ ေကာင္းေအာင္ေျပာတာပဲ ေကာင္းတာျဖစ္ေစခ်င္တာပဲဆိုၿပီး ကိုယ့္ကိုကိုယ္ မမွားႏုိင္ဘူးလို႔ေတာ့ တရားေသေျပာလို႔ မရႏိုင္ပါဘူး။ မိဘနဲ႔ပတ္သက္လာရင္ ကိုယ္ပဲ ငရဲႀကီးတာ ကိုယ္ကအ႐ံႈးဘက္ကခ်ည္းပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ သားသမီးမ်ားအေနနဲ႔ သတိထားဆင္ျခင္းပါ။
မွတ္ခ်က္
ေတာင္တြင္းအရွင္႑ဒၶိပါလ
အညတရဘိကၡဳ၏
သားသမီးႏွင့္မိဘၿငိမ္းခ်မ္းေရး (သားသမီးႏွင့္မိဘ တကယ့္ျဖစ္ရပ္မွန္မ်ား) စာအုပ္မွ ကူးယူ၍ မဖတ္ရေသးေသာ သူငယ္ခ်င္းမ်ားအတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး စာစီ႐ိုက္ကူးေပးထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ေတာင္တြင္းအရွင္႑ဒၶိပါလ
အညတရဘိကၡဳ၏
သားသမီးႏွင့္မိဘၿငိမ္းခ်မ္းေရး (သားသမီးႏွင့္မိဘ တကယ့္ျဖစ္ရပ္မွန္မ်ား) စာအုပ္မွ ကူးယူ၍ မဖတ္ရေသးေသာ သူငယ္ခ်င္းမ်ားအတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး စာစီ႐ိုက္ကူးေပးထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာေရွးစကားပံုမ်ား
ေရွးလူႀကီးမ်ားထံမွ ဆုိမိန့္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာစကားပံုမ်ားကို မွတ္သားသိရွိႏုိုင္ႀကရန္အတြက္မွ်ေ၀တင္လိုက္တာပါ
သိမွတ္ထားႀကတဲ့ ျမန္မာစကားပံုမ်ားကိုမ်ွေ၀ေပးလိုက္ပါတယ္။
သည္ယုန္ျမင္လို့သည္ခ်ဳံထြင္
ခ်ဳံရွင္းလိုတာမဟုတ္ဘဲ ယုန္ရရန္ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္
ခ်ဳံကိုခုတ္ထြင္ရွင္းလင္းဘိသကဲ့သို့ အလားအလာကို
ေျမာ္ျမင္လို့ အေျခအေနတစ္ရပ္ကို ဖန္တီးသည္။
သမုဒၵရာေရ တစ္ေယာက္တည္းေသာက္လို့မကုန္
သမုဒၵရာေရကို တစ္ေယာက္တည္းေသာက္လို့ မကုန္ခမ္းႏုိင္သကဲ့သို့
ေပါမ်ားလွစြာေသာ အခြင့္အလမ္းမ်ားကို တစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္းရ
ယူခံစားလို့ ကုန္ႏိုင္ဖြယ္မရွိပါ။
သမင္ေမြးရင္းက်ားစားရင္း
ဘ၀အဆက္ဆက္ ရန္ဘက္ျဖစ္လာခဲ့ရာ တစ္ဦးကသမင္ တစ္ဦးကက်ားဘ၀တြင္
သမင္ေမြးလိုက္တိုင္းက်ားက စားပစ္သကဲ့သို့ အက်ဳိးတစ္စံုတစ္ရာ ျဖစ္ေပၚလာတိုင္း
အဖတ္မတင္ဘဲ ကုန္သြားသည္။
ေနေတာ့ပ်ဥ္ေထာင္ စားေတာ့ခ်ဥ္ေပါင္
လူျမင္သူျမင္ ေနထိုင္ရာတြင္ ပ်ဥ္ေထာင္အိမ္ႀကီးႏွင့္ တခမ္းတနား ရွိေသာ္လည္း
လူမျမင္သည့္ စားေသာက္မွူတြင္မူ ခ်ဥ္ေပါင္ဟင္းသာ စားေနရသကဲ့သို့ အမ်ားအျမင္
တြင္ ႀကြယ္၀ဟန္ရွိေသာ္လည္း အမွန္တကယ္မူ ခ်ဳိ့ခ်ဳိ့ငဲ့ငဲ့ ျဖစ္ေနသည္။
ပါးစပ္ဟ အူမ ျမင္
ပါးစပ္ဟရုံႏွင့္ အူမကို ျမင္သည္ဆိုသကဲ့သို့ ေျပာစကားကို ႀကားလိုက္ရံုႏွင့္ ထိုသူ၏
သေဘာထားကိုသိျမင္ႏိုင္သည္။
ေနပူတုန္း စပါးလွန္း
ေနပူစဥ္ စပါးလွန္းရသကဲ့သို့ အေျခအေနေပးစဥ္
လံု့လစိုက္ျပီး အခြင့္အေရးကို အသံုးခ်ရသည္။
ႏြားေႀကာ့ဆိုေလ ခ်ဳံတိုးေလ
ႏြားကိုေႀကာ့ေပ့ေမာ့ေပ့ဟု ခ်ီးမြမ္းေလ ႏြားကခ်ဳံထဲတိုးေလ ျဖစ္သကဲ့သို့
အထင္တႀကီးခ်ီးမြမ္းေလ မဖြယ္မရာ ျပဳမူေလျဖစ္သည္။
မျပည့္သည့္အိုး ေဘာင္ဘင္ခတ္
ေရမျပည့္အိုးသည္ သယ္ယူရာ၌ ေဘာင္ဘင္ခတ္၍ အသံျမည္သကဲ့သို့
မျပည့္၀ေသာသူသည္ တည္ႀကည္ျငိမ္သက္ျခင္းမရိွေပ။
ေဒါင္းတုလို့ စာသူငယ္လွမ္း
ေဒါင္း၏ေျခလွမ္းကို စာသူငယ္က တုပ၍ လွမ္းသကဲ့သို့
မိမိႏွင့္မတန္မရာကို တုပျပဳမူသည္။
အသံသာရွိ အဆန္မရွိ
သႀကၤန္အေျမာက္သည္ အသံသာျမည္၍ အဆန္မပါ
သကဲ့သို့ အေျပာျဖင့္ ႀကံဳး၀ါးျမည္ဟိန္းေသာ္လည္း
တကယ္ လက္ေတြ႕တြင္ ဘာမွထိေရာက္မွုမရွိေပ။
အိမ္ေရွ့ပူ အိမ္ေနာက္မခ်မ္းသာ
အိမ္ေရွ့ခန္း၌ရွိေနသူမ်ား ပူပန္ေသာကျဖစ္ေနႀကစဥ္
အိမ္ေနာက္ခန္း၌ ရွိေနသူမ်ားလည္း သာယာခ်မ္းေျမ့မွူ
မရွိႏိုင္သကဲ့သို့ ဦးေဆာင္ဦးရြက္ျပဳသူမ်ား ပူပင္ေသာက
ျဖစ္ေနႀကလွ်င္ မွီခုိအားထားေနရသူမ်ားလည္း သာယာ
ေပ်ာ္ရြင္ျခင္းမရွိႏိုင္။
ေရွ့ေဆာင္ႏြားလားေျဖာင့္ေျဖာင့္သြားက ေနာက္ႏြားစဥ္စိုက္ေျဖာင့္ေျဖာင့္လိုက္၏
ေရွ့ေဆာင္ႏြားလား ေျဖာင့္ေျဖာင့္သြားလွ်င္ ေနာင္ႏြားမ်ားလညိး အစဥ္တစိုက္ ေျဖာင့္ေျဖာင့္လိုက္ဘိသကဲ့
ဦးစီးေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သူက ေျဖာင့္ေျဖာင့္မတ္မတ္ ႀကံစည္လုပ္ေဆာင္ပါလွ်င္ေနာက္လိုက္ငယ္သားမ်ားလည္း
ေျဖာင့္ေျဖာင့္မတ္မတ္ပင္ႀကံစည္လုပ္ေဆာင္ႀကသည္။
လင္လိုတုန္း နားပဲ့
အိမ္ေထာင္ျပဳခ်င္စိတ္ႏွင့္ လွခ်င္ပခ်င္ ျဖစ္ေနစဥ္တြင္ အလွအပ
တန္ဆာဆင္ရမည့္ နားကပဲ့သည္ဆိုသကဲ့သို့ တစ္စံုတစ္ရာျပဳလုပ္
ရန္ ထက္သန္တက္ႀကြေနစဥ္ မိမိ၌ အေႀကာင္းမညီမညြတ္ျဖစ္လာ
သည္။
ေနာက္အိပ္က အလ်င္ေပ်ာ္
ေနာက္က်မွအိပ္သူက အလ်င္အိပ္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္ေပ်ာ္ႏွင့္သကဲ့သို့ ေနာက္က်ေသာ္လည္း
အခြင့္အလမ္းသာျဖစ္ေစ၊ အႀကံထူး ဉာဏ္ထူးသံုး၍ျဖစ္ေစ အလ်င္ဦးစြာေအာင္
ျမင္ျပီးေျမာက္သည္။
လင္းႏို့ခြန္ေတာင္း ႀကြက္၊ ႀကြက္ခြန္ေတာင္း လင္းႏို့
လင္းႏို့သည္ လင္းႏို့ခြန္ေတာင္းလွ်င္ ႀကြက္၊ ႀကြက္ခြန္ေတာင္းလွ်င္ လင္းႏို့ဟုဆိုကာ အခြန္ေပးေဆာင္ရန္
ေရွာင္တိမ္းသကဲ့သို့ မိမိရင္ဆိုင္ရမည့္္ကိစၥ၌အက်ဳံးမ၀င္သေယာင္ မလိမ့္တပတ္လုပ္ကာ ေရွာင္တိမ္းသည္။
ေရႊသမင္ဘယ္ကထြက္ မင္းႀကီးေတာကထြက္
ေရြွသမင္ကို ကိုယ့္တာ (စည္း) ႏွင့္ကိုယ္အသီးသီးတာ၀န္ယူ၍ ပိတ္ဆို့ဖမ္းဆီးႀကရာတြင္
ေရြွသမင္သည္ မင္းႀကီး၏တာမွ လြတ္ေျမာက္ထြက္ေျပးသြားသကဲ့သို့ အသီးသီး ကိုယ့္တာ၀န္
ပိုင္းႏွင့္ ေဆာင္ရြက္ႀကရာတြင္ အႀကီးအကဲ လုပ္သူ၏ အပိုင္းမွ လစ္ဟင္းပ်က္ကြက္သည္။
သည္ယုန္ျမင္လို့သည္ခ်ဳံထြင္
ခ်ဳံရွင္းလိုတာမဟုတ္ဘဲ ယုန္ရရန္ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္
ခ်ဳံကိုခုတ္ထြင္ရွင္းလင္းဘိသကဲ့သို့ အလားအလာကို
ေျမာ္ျမင္လို့ အေျခအေနတစ္ရပ္ကို ဖန္တီးသည္။
သမုဒၵရာေရ တစ္ေယာက္တည္းေသာက္လို့မကုန္
သမုဒၵရာေရကို တစ္ေယာက္တည္းေသာက္လို့ မကုန္ခမ္းႏုိင္သကဲ့သို့
ေပါမ်ားလွစြာေသာ အခြင့္အလမ္းမ်ားကို တစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္းရ
ယူခံစားလို့ ကုန္ႏိုင္ဖြယ္မရွိပါ။
သမင္ေမြးရင္းက်ားစားရင္း
ဘ၀အဆက္ဆက္ ရန္ဘက္ျဖစ္လာခဲ့ရာ တစ္ဦးကသမင္ တစ္ဦးကက်ားဘ၀တြင္
သမင္ေမြးလိုက္တိုင္းက်ားက စားပစ္သကဲ့သို့ အက်ဳိးတစ္စံုတစ္ရာ ျဖစ္ေပၚလာတိုင္း
အဖတ္မတင္ဘဲ ကုန္သြားသည္။
ေနေတာ့ပ်ဥ္ေထာင္ စားေတာ့ခ်ဥ္ေပါင္
လူျမင္သူျမင္ ေနထိုင္ရာတြင္ ပ်ဥ္ေထာင္အိမ္ႀကီးႏွင့္ တခမ္းတနား ရွိေသာ္လည္း
လူမျမင္သည့္ စားေသာက္မွူတြင္မူ ခ်ဥ္ေပါင္ဟင္းသာ စားေနရသကဲ့သို့ အမ်ားအျမင္
တြင္ ႀကြယ္၀ဟန္ရွိေသာ္လည္း အမွန္တကယ္မူ ခ်ဳိ့ခ်ဳိ့ငဲ့ငဲ့ ျဖစ္ေနသည္။
ပါးစပ္ဟ အူမ ျမင္
ပါးစပ္ဟရုံႏွင့္ အူမကို ျမင္သည္ဆိုသကဲ့သို့ ေျပာစကားကို ႀကားလိုက္ရံုႏွင့္ ထိုသူ၏
သေဘာထားကိုသိျမင္ႏိုင္သည္။
ေနပူတုန္း စပါးလွန္း
ေနပူစဥ္ စပါးလွန္းရသကဲ့သို့ အေျခအေနေပးစဥ္
လံု့လစိုက္ျပီး အခြင့္အေရးကို အသံုးခ်ရသည္။
ႏြားေႀကာ့ဆိုေလ ခ်ဳံတိုးေလ
ႏြားကိုေႀကာ့ေပ့ေမာ့ေပ့ဟု ခ်ီးမြမ္းေလ ႏြားကခ်ဳံထဲတိုးေလ ျဖစ္သကဲ့သို့
အထင္တႀကီးခ်ီးမြမ္းေလ မဖြယ္မရာ ျပဳမူေလျဖစ္သည္။
မျပည့္သည့္အိုး ေဘာင္ဘင္ခတ္
ေရမျပည့္အိုးသည္ သယ္ယူရာ၌ ေဘာင္ဘင္ခတ္၍ အသံျမည္သကဲ့သို့
မျပည့္၀ေသာသူသည္ တည္ႀကည္ျငိမ္သက္ျခင္းမရိွေပ။
ေဒါင္းတုလို့ စာသူငယ္လွမ္း
ေဒါင္း၏ေျခလွမ္းကို စာသူငယ္က တုပ၍ လွမ္းသကဲ့သို့
မိမိႏွင့္မတန္မရာကို တုပျပဳမူသည္။
အသံသာရွိ အဆန္မရွိ
သႀကၤန္အေျမာက္သည္ အသံသာျမည္၍ အဆန္မပါ
သကဲ့သို့ အေျပာျဖင့္ ႀကံဳး၀ါးျမည္ဟိန္းေသာ္လည္း
တကယ္ လက္ေတြ႕တြင္ ဘာမွထိေရာက္မွုမရွိေပ။
အိမ္ေရွ့ပူ အိမ္ေနာက္မခ်မ္းသာ
အိမ္ေရွ့ခန္း၌ရွိေနသူမ်ား ပူပန္ေသာကျဖစ္ေနႀကစဥ္
အိမ္ေနာက္ခန္း၌ ရွိေနသူမ်ားလည္း သာယာခ်မ္းေျမ့မွူ
မရွိႏိုင္သကဲ့သို့ ဦးေဆာင္ဦးရြက္ျပဳသူမ်ား ပူပင္ေသာက
ျဖစ္ေနႀကလွ်င္ မွီခုိအားထားေနရသူမ်ားလည္း သာယာ
ေပ်ာ္ရြင္ျခင္းမရွိႏိုင္။
ေရွ့ေဆာင္ႏြားလားေျဖာင့္ေျဖာင့္သြားက ေနာက္ႏြားစဥ္စိုက္ေျဖာင့္ေျဖာင့္လိုက္၏
ေရွ့ေဆာင္ႏြားလား ေျဖာင့္ေျဖာင့္သြားလွ်င္ ေနာင္ႏြားမ်ားလညိး အစဥ္တစိုက္ ေျဖာင့္ေျဖာင့္လိုက္ဘိသကဲ့
ဦးစီးေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သူက ေျဖာင့္ေျဖာင့္မတ္မတ္ ႀကံစည္လုပ္ေဆာင္ပါလွ်င္ေနာက္လိုက္ငယ္သားမ်ားလည္း
ေျဖာင့္ေျဖာင့္မတ္မတ္ပင္ႀကံစည္လုပ္ေဆာင္ႀကသည္။
လင္လိုတုန္း နားပဲ့
အိမ္ေထာင္ျပဳခ်င္စိတ္ႏွင့္ လွခ်င္ပခ်င္ ျဖစ္ေနစဥ္တြင္ အလွအပ
တန္ဆာဆင္ရမည့္ နားကပဲ့သည္ဆိုသကဲ့သို့ တစ္စံုတစ္ရာျပဳလုပ္
ရန္ ထက္သန္တက္ႀကြေနစဥ္ မိမိ၌ အေႀကာင္းမညီမညြတ္ျဖစ္လာ
သည္။
ေနာက္အိပ္က အလ်င္ေပ်ာ္
ေနာက္က်မွအိပ္သူက အလ်င္အိပ္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္ေပ်ာ္ႏွင့္သကဲ့သို့ ေနာက္က်ေသာ္လည္း
အခြင့္အလမ္းသာျဖစ္ေစ၊ အႀကံထူး ဉာဏ္ထူးသံုး၍ျဖစ္ေစ အလ်င္ဦးစြာေအာင္
ျမင္ျပီးေျမာက္သည္။
လင္းႏို့ခြန္ေတာင္း ႀကြက္၊ ႀကြက္ခြန္ေတာင္း လင္းႏို့
လင္းႏို့သည္ လင္းႏို့ခြန္ေတာင္းလွ်င္ ႀကြက္၊ ႀကြက္ခြန္ေတာင္းလွ်င္ လင္းႏို့ဟုဆိုကာ အခြန္ေပးေဆာင္ရန္
ေရွာင္တိမ္းသကဲ့သို့ မိမိရင္ဆိုင္ရမည့္္ကိစၥ၌အက်ဳံးမ၀င္သေယာင္ မလိမ့္တပတ္လုပ္ကာ ေရွာင္တိမ္းသည္။
ေရႊသမင္ဘယ္ကထြက္ မင္းႀကီးေတာကထြက္
ေရြွသမင္ကို ကိုယ့္တာ (စည္း) ႏွင့္ကိုယ္အသီးသီးတာ၀န္ယူ၍ ပိတ္ဆို့ဖမ္းဆီးႀကရာတြင္
ေရြွသမင္သည္ မင္းႀကီး၏တာမွ လြတ္ေျမာက္ထြက္ေျပးသြားသကဲ့သို့ အသီးသီး ကိုယ့္တာ၀န္
ပိုင္းႏွင့္ ေဆာင္ရြက္ႀကရာတြင္ အႀကီးအကဲ လုပ္သူ၏ အပိုင္းမွ လစ္ဟင္းပ်က္ကြက္သည္။
အႏႈိင္းမဲ့အေမ
ကိုးလလြယ္ ဆယ္လဖြား
အသက္ကိုစေတး ေမြးဖြားေပးခဲ့တာ အေမ
အသက္ကိုစေတး ေမြးဖြားေပးခဲ့တာ အေမ
ငယ္ရြယ္စဥ္ ၿပဳၿပင္စဥ္ဆံုးမ
လမ္းမွန္ေရာက္ေအာင္ ပို႔ေဆာင္ေပးခဲ့တာ အေမ
အႏၱရယ္ေတြ ဘယ္လိုၾကဳၾကံဳ
ေရွ႕ဆံုးမွ ဦးေဆာင္ေပးခဲ့တာ အေမ
အေမ.....အေမ....တို႔အားလံုးအတြက္
အႏႈိင္းမဲ့ အေမ..........
သားေရာက္ရာေနရာကေန လက္ဆယ္ၿဖာထိပ္မွာမိုးၿပီး...ကန္ေတာ့လိုက္ပါတယ္ အေမ....
